Bildtse Bluf: “Wat zijn wij toch noflik bezig in onze mienskip”
Jonge Friezen trekken naar het Westen, terwijl steeds meer Randstedelingen naar het Noorden verhuizen. In Bildtse Bluf vertellen ze er zelf over.
Hoi Anneke !
Friesland is schitterend, zo bedekt onder een laag sneeuw. Ik blijf me verbazen.
Je kunt hier bijna overal zo heerlijk ver weg kijken. Laatst even met de auto van Ouwe Syl naar Dokkum. De weidsheid! In de verte een boerderij, verderop een kerktoren aan de horizon en verder niks. Eindeloos boerenland. De wolken erboven! Die kleuren in de Bildtse luchten.
Het is prachtig, werkelijk wondermooi.
Verbaas me intussen wel over de automobilisten hier. Iedereen heeft haast. Friezen houden erg van racen. Ook met die opgevroren sneeuw. Vooral bedrijfsauto’s scheuren je ongegeneerd voorbij.
De firmanamen staan er vaak op, meestal klusbedrijfjes. Bij dergelijke lieden koop of bestel ik dus nooit wat… Zo revancheer ik mij! Mijn boordcamera op de voorruit legt ze vast, na een uurtje is zo’n piraat weer gewist door de nieuwere beelden.
Jakkeren kan in Friesland zo goed als straffeloos want er zijn in heel het Noorden doorgaans misschien drie politieauto’s op de weg, als alles mee zit. Hooguit twee in de onze provincie. Schandalig eigenlijk. Alle politie-aandacht gaat naar de Randstad. Behalve als er gevoetbald moet worden. Dan draait het vaak uit op oorlog, hier.
Op de politie hoef je dus niet te rekenen, veel bureaus zijn al jaren gesloten. Geen personeel. Ik woon hier nu drie jaar en heb twee keer politie in mijn straat gezien…
Over de dubbele streep wordt je ingehaald, dat is in Friesland de gewoonste zaak. Standaard! Kijken ze je in het voorbijrijden aan met zo’n gezicht van: is er iets? Of ze gaan duwen, pal achter je rijden met groot licht. Ik vind het wel irritant, maar ik laat me niet gek maken.
Dikwijls denk ik: vanwaar toch die haast? En dan ook nog met die gladde wegen. Overal verzakte modderbermen. En maar scheuren!
Heel wat Friezen lijken vol frustraties te zitten, ieder op z’n eigen manier. Neem de verkiezingsuitslag. Dat in zo’n socialistisch bolwerk als ‘t Bildt opeens een meerderheid compleet naar rechts zwaait! Rechts!
Rare vechtpartijen heb je hier ook vaak, vooral in de weekeinden is het dikwijls knokken. Jonge boerenkinkels gaan dan op de vuist, met veel bier op gaan ze elkaar te lijf en als ze dan, vaak pas maanden zo geen jaren later, voor de rechter moeten verschijnen, dan staan ze als kleine kinderen te huilebalken: dan hebben ze zogenaamd hun leven gebeterd, zijn ze helemaal van de drank af.
We hebben tegenwoordig een vaste baan, edelachtbare! Zo jammer als we dan moeten gaan zitten. Een gezinnetje ook, ja. Geloof jij ze? De treiterijen tegen degenen die aangifte deden gaan intussen gewoon door! Nou, die rechter gelooft ze hoor! Taakstrafje, beetje vegen. Heel apart, dat vredige Friese platteland!
Midden in de nacht opeens een paar keiharde vuurwerkbommen laten ontploffen in een woonbuurtje. Goh, wat zijn wij toch noflik bezig in onze mienskip! Maar zoiets mag je niet opmerken, want daar kunnen Friezen dan ook weer niet tegen. Dan komen ze wat uitdagend vragen of je het eigenlijk wel naar je zin hebt in Fryslân, voel je? Ik moet alles mooi vinden, dan is het goed.
Overal is wel wat, dus laten we Friesland nou niet zalig verklaren.
Zo op het eerste gezicht is het allemaal prachtig, zeker onder zo’n sneeuwdeken. Maar sommige Friese eigenaardigheden maken het wel moeilijk om je daar aldoor op te concentreren. Of zit ik er nou helemaal naast, Anneke? Wat zijn volgens jou de minpunten van het leven in Den Haag, van het Randstedelijke?
Ik weet heus wel waarom ik er vertrok, dus vertel me alles! Ik kijk uit naar je volgende brief!
Veel hartelijks weer,
van Jos
Ha die Jos,
Dank weer, voor je eerlijke brief!
Ik beloofde vorige week dat ik nog even terug zou komen op het feit dat je aldoor opmerkt dat je het zo lastig vindt om Friezen hun échte mening te ontlokken, en dat ik hier in de Randstad het tegenovergestelde ervaar. Namelijk: dat ik hier door de wester- en zuiderlingen als behoorlijk direct wordt ervaren.
Dit terwijl ik in een semipolitieke omgeving werk, en me ook écht wel schuldig maak aan wollig ambtenarenpraat en hoog over ‘gejeuzel’. Menig keer krijg ik, zeker als ik de vinger op de zere plek leg, terug dat men het niet prettig vindt. Soms geven ze letterlijk aan waarom (en daar heb ik het liever om: dan hebben we ten minste een discussie).
Maar vaker blijven juist de wester- en zuiderlingen er omheen praten. En dan komen we nergens. Mijn ervaring, ook thuis, is dus juist dat Friezen heel direct zijn! Natuurlijk is over één kam scheren sowieso lastig: ook in het Haagse of Brabantse zullen directe types wonen, terwijl we in Fryslân ook eromheen-praters hebben. Misschien loop jij dat laatste soort gewoon vaak tegen het lijf.
Overigens: Fryslân zalig verklaren? Ben je mal! Eerlijk? Ik vind het eigenlijk wel fijn, dat er ook dingen zijn in Fryslân waar je helemaal niet blij van wordt. Alles wat je omschrijft, kan ik alleen maar onderstrepen: wij daar in het noorden hebben zeker onze eigenaardigheden.
Deels komt dat, denk ik, juist omdat we in de wijde wereld daar minder snel het gevoel hebben rekening te hoeven houden met een ander. En dat is natuurlijk ook waar: geluidsoverlast is niet zo snel aan de orde in vrijstaande huizen waar minimaal 20 meter tussen zit.
Als mijn familie bij mij op bezoek komt (soms doen ze dat spontaan, Jos, dan rijden ze op een dag een dikke twee uur heen en een dikke twee uur terug!), dan moet ik meermaals wijzen op het feit dat de buren bij mij letterlijk aan de andere kant van bijna alle muren wonen. ‘Oh ja,’ zeggen ze dan ‘wy bin hjir net yn Fryslân!’
Over het Haagse heb ik eigenlijk op dit moment weinig te klagen. Ik ben wel iemand die goed gaat op het seizoen rondom de feestdagen en de tijd ernaar toe, dus ik geniet volop. Van de avondjes op de bank met thee, (nu nog) pepernoten en een kerstfilm.
Van de lichtjes op de balkons. Van de met lichtjes versierde en gezellige Haagse straatjes. Van mensen kijken in de voor de feestdagen uitgedoste Bijenkorf. Van dik ingepakt een cafeetje in rollen voor een kopje koffie of warme chocolademelk.
Heb ik dat gevoel minder, op het platteland? Ja, dat denk ik wel: juist omdat de huizen vaak minimaal 20 meter uit elkaar staan, zie je bij het naar buiten kijken ‘s avonds eigenlijk niet veel meer dan donker, met lichtjes in de verte. En andere mensen zie je helemaal niet: toch minder gezellig.
Dat was ‘m weer voor nu! Ik kijk uit naar de volgende: hoor graag hoe jij het feestdagenseizoen ervaart daar in het noorden.
Je krijgt weer de hertelike groetnis uit Den Haag,
Anneke
