Onze ambtenaren betalen we om het beleid van de overheid uit te voeren en om dus vooreerst en vooral loyaal te zijn aan de gekozen politieke leiding. Soms zien ambtenaren met hun nuchtere feitenkennis dat overheden, landelijk maar zeker ook lokaal, op politieke gronden anders besluiten dan in de ambtelijke optiek verstandig of gerechtvaardigd lijkt.
Hoe sympathiek een ambtelijk tegengeluid de burgerij soms ook in de oren klinkt, toch is het ongewenst en ongepast als ambtenaren op de stoelen van de beleidsmakers gaan zitten.
Zo is het volkomen fout als ambtenaren gaan roepen dat alle vuurwerk verboden moet worden. Ambtenaren gaan over de schreef als zij protesteren tegen de onvoorwaardelijke steun aan Israël door onze demissionaire regering, ook al terroriseert Israël het Palestijnse volk al vele decennia. Ambtenaren die beweren dat de overheid de klimaatproblemen serieuzer moet nemen, gaan evenzeer hun boekje te buiten. Zodra ambtenaren hun kritische opvattingen niet op de werkvloer ventileren maar buiten de deur, is de verwarring compleet, zowel binnen als buiten.
Wat zou er gebeuren als activistische ambtenaren op de stoep van het stadhuis in Franeker een protestdemonstratie houden tegen de afschaffing van Zwarte Piet, bijvoorbeeld omdat pieterbaas gewoon bij de Friese Sinterklaastraditie hoort?
Of als ambtenaren in Waadhoeke, op basis van de nieuwste verkiezingsuitslag, in actie zouden komen tegen de komst van nog meer asielzoekers, zoals we die nu elke dag al doelloos door onze straten zien zwerven in Sint Anne?
Ambtelijke protesten worden kennelijk geaccepteerd zolang ze in het groenlinkse straatje passen, ambtenaren laten zelden een rechts geluid horen…
Gedeputeerde Staten van Friesland tikten vorige week enkele losgeslagen ambtenaren op de vingers, omdat zij een brandbrief aan het kabinet hadden ondertekend over het tempo van de klimaatmaatregelen. Mogen ze nog van geluk spreken dat het bij die fikse reprimande is gebleven! Tenzij je de ambtenarij beschouwt als een vijfde colonne. Als een Trojaans paard, waarvan je maar moet afwachten welke draai die zal geven aan democratisch genomen besluiten.
Raakt zo’n ambtenaar in gewetensnood dan moet ie zijn knopen maar gaan tellen. Of meteen ontslag nemen, zoals onze diplomate Berber van der Woude. Die kon, op basis van al haar ter plekke opgedane kennis van het conflict tussen Israël en de Palestijnen, het pro-zionistische beleid van de regering niet langer verdragen laat staan uitdragen. Zij nam ontslag bij Buitenlandse Zaken en trad toe tot het Rights Forum van oud-premier Van Agt.
Geldt vrijheid van meningsuiting dan niet voor ambtenaren? Een persoonlijke mening mag zeker, maar de democratische spelregels vereisen van de ambtenarij loyaliteit aan onze gekozen bestuurders.
Hoezeer ik ook tegenstander ben van alle vuurwerk, vorig week nog schreef ik hier dat het niet aan onze politiechef Paauw is om alle vuurwerk te verbieden, zoals hij dat publiekelijk tot gekwordens toe bepleit. Een dergelijk verbod mag hij, met zijn bijna dwingende argumenten, gerust binnenskamers adviseren aan de politieke leiding, in het geregelde intern overleg tussen de beleidsmakers en de loyale uitvoerders op de werkvloer.
Langs de geëigende weg, heet dat. Niet buiten de deur dus, of erger nog: op straat.
Paauw is niet gekozen. Pistolen Paauwtje moet simpelweg uitvoeren. De regels afdwingen waartoe democratisch is besloten door het Nederlandse volk, vertegenwoordigd door ons gekozen parlement. De politieman is en blijft diender. Anders draait het hier straks uit op een onberekenbare politiestaat.
Reageren? Graag! Email naar j.vannoord@omroepzilt.nl