
Foto: Omroep Zilt, Darshan Boerema
Terschelling wordt elk jaar een stukje kleiner. Gemiddeld 4,2 centimeter verdwijnt er jaarlijks van het eiland. Niet alleen door de stijgende zee, maar ook door iets heel onschuldigs: de schoenen en sokken van toeristen.
Volgens waddendeskundigen nemen vakantiegangers ongemerkt enorme hoeveelheden zand mee naar huis. Een korrel hier, een handje daar – opgeteld gaat het jaarlijks om minstens 15 biljoen zandkorrels die het eiland verlaten.
Matthijs Menses, initiatiefnemer van S.T. Red Terschelling, probeert daar iets aan te doen. Tijdens Oerol deelt hij zogenoemde zandretourzakjes uit: enveloppen waarin mensen het meegenomen zand kunnen terugsturen naar het eiland.
“Ik probeer Terschelling te redden in mijn eentje”, zegt hij. “Mensen zoals wij, zoals zij, die komen hier naar het eiland. Die gaan naar het strand, de duinen in, en die nemen zand mee in hun schoenen. En Terschelling wordt daar steeds kleiner van.”

Met humor en ernst tegelijk spreekt Matthijs voorbijgangers aan. Hij helpt zelfs bij het legen van schoenen. “Hoe werkt dit nou precies?”, vraagt verslaggever Lennard Jan Geerts. “Ik heb dan mijn schoen en dan hou ik dat zakje eronder?”
“Ja, dat doe jij dan even voor mij… nu voor deze keer”, grapt Matthijs. Ook wie geen zand in z’n schoenen heeft, kan meedoen.
“Steel het zand desnoods van je neefje of nichtje uit een zandbak, of van de honden speelplaats. Stuur het gewoon terug”, zegt hij met een knipoog. Matthijs hoopt dat deze actie ook een groter gesprek op gang brengt over de kwetsbaarheid van de Waddeneilanden.
“Ik hoop dat ik volgend jaar tijdens Oerol terug mag komen. Misschien komt iemand dan met een emmertje, of – als ik geluk heb – met een kiepwagen vol teruggestuurd zand”, zegt hij lachend. “Ik heb nog niks geboekt, maar ik hoop op een kiepwagen.”
“Ook een beetje zand is goed. En anders steel ik het bij andere eilanden. Ik vind Terschelling belangrijker dan Ameland of Texel, weet je. Dan haal ik het daar wel weg.”

Wie meer wil weten of zelf een retourzandactie wil starten, kan terecht op zijn website.
“Daar staat eigenlijk alles op. Mocht je geen zandretourzakje hebben zoals deze, dan kun je daar zien hoe je het zand ook zonder zakje kunt terugsturen.”
En tot slot zijn er volgens Matthijs geen excuses: “Heb je niks in je schoenen? Draag je sandalen? Stuur gewoon lokaal zand terug… en red Terschelling met mij.”