
Het portret van Wiskje van Bouricius (1742-1795), Foto: Het Hannemahuis
Gemeentemuseum Het Hannemahuis heeft een 18e-eeuws schilderij van de beroemde schilder Tischbein kunnen kopen. Het is een portret van de gegoede vrouw Wiskje van Bouricius (1742-1795).Het museum heeft het schilderij rechtstreeks uit de familie van Wiskje kunnen kopen. Sinds het portret in 1788 geschilderd is, was het in bezit van de familie.
Met hulp van de Vereniging Rembrandt en de vrienden van het museum kon het doek worden aangekocht. De Wassenbergh-Clarijs Fontein Stichting maakte een restauratie van het doek mogelijk. Dat geldt ook voor de lijst, die uit de periode rond 1860 komt.
Het verhaal van Wiskje
Op het schilderij is Wiskje van Bouricius te zien, die in Buitenpost werd geboren. Zij was van goede afkomst en trouwde in 1764 met mr. Martinus van Scheltinga (1736-1799).
Haar man kwam uit Leeuwarden, had rechten gestudeerd en bekleedde vele openbare ambten in Friesland. Zo was hij tot 1795 ontvanger-generaal van de Nationaliteit in Friesland. Die was in die tijd in Harlingen gevestigd.
Dat is ook de plek waar Wiskje en Martinus kwamen wonen. Ze kochten vijf jaar na hun trouwen een groot huis aan de Grote Bredeplaats.
Uiteindelijk zouden ze in 1780 naar Heerenveen verhuizen, waar ze op Scheltinga State woonden. Het paar kreeg maar liefst tien kinderen, van wie er één jong overleed. Zes van de kinderen hadden Harlingen als geboortestad.
Bij het museum vinden ze het een aardige gedachte dat Wiskje en haar man vaak langs de gevel van Het Hannemahuis zijn gelopen. De familie heeft de Hannama’s waarschijnlijk wel gekend.
Beroemde schilder
Het portret is gesigneerd door de schilder Johann Friedrich August Tischbein (1750-1812). Deze kunstenaar kwam uit Maastricht en was een telg uit een Duitse schildersfamilie.
Volgens het museum heeft Tischbein een grote invloed uitgeoefend op de Nederlandse portretkunst aan het einde van de 18e eeuw.
Tischbein reisde heel Europa door en schilderde onder andere in Kassel, Parijs, Rome, Napels en Wenen. In 1788-1789 was hij in Den Haag te vinden. Rond die tijd heeft hij ook het portret van Wiskje geschilderd.
Wiskjes man Martinus is vanuit zijn functies regelmatig in Den Haag geweest en het ligt volgens Het Hannemahuis voor de hand dat Wiskje wel eens met hem mee is geweest. Op een van die reizen zal zij zich hebben laten portretteren.
Waar is Martinus zijn portret?
Voor zover bekend is dit Tischbeins enige portret van een Friezin. Het Hannemahuis acht de kans wel groot dat Wiskjes man ook geschilderd is. Er kan dus nog een pendant van Martinus z