Het water boven Franeker en Harlingen is afgelopen jaren flink veranderd. Met het openen van een nieuw gemaal bij Ried deze week, zet Wetterskip Fryslân de laatste grote stap tegen bodemdaling en klimaatverandering in Noordwest.
De opening van gemaal De Mieden maandag was de laatste maatregel van een groot project. In de dorpen van Harlingen en voormalig Franekeradeel zijn afgelopen jaren heel wat dingen veranderd.
Allereerst de bodem, die is door de winning van zout en gas gedaald. Maar ook door klimaatverandering kon het waterhuishouden in Noordwest wel wat aanpassingen gebruiken.
Wetterskip Fryslân begon daarom, samen met de Provinsje, gemeenten, dorpen en landbouw- en natuurorganisaties aan een project van totaal 48 miljoen. Ook zoutwinner Frisia en gasboorder Vermillion deden (en betaalden) mee aan het project.
Fietspaden, kaden, oevers en wegen werden aangepakt. Wijnaldum kreeg een vispassage, Tzummarum kreeg de brug Hegesyl en in Oosterbierum, Sexbierum, Tzummarum en Wijnaldum werd de dorpskern aangepakt.
Maar ook rond het water gebeurde veel; zo kwam er naast Ried ook een gemaal in Herbaijum. Er zijn waterwegen verbreed en duikers geplaatst, maar ook gebieden klaargemaakt om onder water te laten lopen.
Dat zijn stukken land die al laag liggen en in de toekomst vaker onder water zouden komen. Die zijn nu ingericht om bij nood – naar verwachting eens in de 20 jaar – te gebruiken om water te bergen.
Grondruil
De opening van het gemaal in Ried was de laatste grote stap in de werkzaamheden. Volgend jaar wordt ruilverkaveling die nodig was voor het project officieel. De meeste grond word ondertussen al gebruikt door de boeren.
Naar verwachting zijn de financiën van de grondruil in 2024 klaar. Dan is ook het project helemaal afgerond.