Rijkswaterstaat heeft halve loods op Terschelling niet meer nodig, opknappen kost miljoenen

Op Terschelling wordt momenteel hard gewerkt aan de tonnenloods. Deze inmiddels honderd jaar oude loods heeft een prominente plek aan de haven op West-Terschelling. Het gebouw wordt qua energiezuinigheid helemaal bij de tijd gebracht maar krijg ook deels een compleet nieuwe bestemming.

“Het is op zich best een operatie”, vertelt Timo Lindeman van Rijkswaterstaat. “We gaan voor verduurzaming, gaan van het gas af en we gaan met een warmtepomp werken.” In 1917 werd gestart met de bouw van de Tonnenloods.

Het gebouw werd jaren lang gebruikt voor de vaarwegmarkeringen op de Waddenzee en de Noordzee. Dat wil zeggen dat Rijkswaterstaat de boeien die overal op zee liggen daar onderhield.

De stalen boeien werden in de loods geverfd en er waren andere werkzaamheden zoals de bewerkingen van het metaal. Doordat de laatste tijd overgestapt is op plastic betonning waren er in de loods steeds minder werkzaamheden.

“Dat vraagt een hele andere aanpak en dynamiek in relatie tot het onderhoud”, legt Lindeman uit. Rijkswaterstaat deelt na de renovatie de loods daarom op in twee verschillende delen.

Één deel houden ze zelf voor kantoren voor alle werkzaamheden van Rijkswaterstaat op het eiland. Ook kunnen er in het gedeelte van Rijkswaterstaat nog kleine werkzaamheden worden uitgevoerd.

Het andere gedeelte van de loods, wat iets groter is dan de helft, komt in handen van stichting Tonnenloods. Zij willen van het gebouw een multifunctioneel beleefcentrum maken.

Dat centrum moet ruimte bieden voor cultuur en natuur maar ook voor de Waddenzee als werelderfgoed. In het gebouw komt een ruimtes voor presentaties, tentoonstellingen, events en congressen.

Daarnaast is er plek voor voorlichtingen, educatie en excursies. Het meest spectaculaire wat in de loods moet komen zijn 360 graden projecties. De projecties komen in verschillende ruimtes en moeten echt een belevenis worden, maar ook educatief,. “Mensen zien wat er gebeurt onder en boven het Wad,” legt Aaldering uit.

“Dus over de kokkels die zich ingraven en de vogels die ze er uit pikken. Dus het wordt educatief, informatief maar ook heel spectaculair om te zien.”

“Dat betekent dat je bijvoorbeeld op het strand kunt lopen en vervolgens wordt het vloed en kom je onder water”, vertelt Michel Aaldering van de stichting Tonnenloods. “Dan loop je ineens tussen de vissen en de zeehonden.”

“Het project van de stichting is 4,8 miljoen euro en dat wordt gefinancierd vanuit de provincie, vanuit de Staatsbosbeheer, vanuit de gemeente, vanuit het Waddenfonds en vanuit Rijkswaterstaat”, legt Aaldering uit.

“Daarmee hebben we een mooie pot om dingen te doen maar we gaan vooral bezig met de techniek.”

Meer dan vijf miljoen euro

Die 4,8 miljoen euro is het bedrag wat de stichting uitgeeft aan een nieuwe invulling in de loods. De kosten voor de renovatie van de hele loods door Rijkswaterstaat zijn daar nog niet in meegerekend.

Alles wat in de grote open ruimte van de Tonnenloods komt is flexibel en zou eventueel weg kunnen voor een groot congres, optreden of feest. Zo zijn er in het verleden ook al activiteiten geweest als het feest van de ijsclubs, het Springtij forum en Oerol.

In de voormalige werkplaats komen flexibele kantoorruimtes. Initiatiefnemers kunnen activiteiten organiseren in de loods en tegelijkertijd werken aan de voorbereiding van het evenement.

“De Tonnenloods moet daarmee een plek worden van samenwerken, creativiteit, kennis en inspiratie” vertelt Aaldering. Naast die flexibele ruimtes moeten er ook vaste kantoren komen voor Oerol en het VVV.

Vervanging van het CNL

Het beleefcentrum moet ook een vervanging worden voor het Centrum voor Natuur en Landschap op het eiland. Dat museum zit nu nog twee straten verderop en is zwaar verouderd.
“We gaan kijken wat we kunnen hergebruiken en wat we kunnen moderniseren”, zegt Aaldering. “Het staat daar wel al een tijdje stil in de ontwikkeling.”

Als de vernieuwde versie van het CNL in de Tonnenloods geopend wordt wil de gemeente de oude locatie van het museum gebruiken voor woningbouw.

De bedoeling is dat de werkzaamheden van Rijkswaterstaat aan de Tonnenloods begin 2025 klaar zijn. De stichting hoopt dan met Oerol 2025 de loods te kunnen openen en te kunnen gebruiken.