Het voor de natuur belangrijke zeegras komt steeds dichter bij de Friese kust

Het zeegras komt steeds dichter bij de Friese kust. Dat is goed nieuws, want zeegras heeft een belangrijke functie in de natuur. Deze week zijn er twee nieuwe proefvelden ingezaaid, ook een op de Ballastplaat, heel dicht bij Harlingen. Bij Griend ligt al een behoorlijk zeegrasveld.

Vorig jaar is er op vier plekken geëxperimenteerd met zeegras. Alleen bij Ameland was dat een succes, al is het nog afwachten hoe dat er dit voorjaar bij ligt.

Als natuurbeheerder van het natte Wad is Rijkswaterstaat verantwoordelijk voor het zeegrasproject. Zij hebben een consortium van bedrijven en instellingen de opdracht gegeven om zeegras op meer plekken terug te brengen. Daarom zijn er deze weken twee plekken bij gekomen: de Ballastplaat en de Waardgronden bij Vlieland.

Zeegras
Er zijn twee soorten zeegras; groot en klein zeegras. Beide soorten waren zo goed als verdwenen uit de Waddenzee na de aanleg van de Afsluitdijk. Dat is een verlies voor de natuur, want zeegras is een zogeheten biobouwer; het maakt ander leven mogelijk en bouwt aan hoe het Wad er bij ligt.

In de luwte van de plantjes zitten bijvoorbeeld meer slakjes, garnalen of kleine visjes. Maar een zeegrasveld houdt ook zand vast. Verder wordt er veel van het broeikasgas CO2 vastgelegd. Op de Ballastplaat wordt groot zeegras ingezaaid.

Inzaaien
Een team van The Fieldwork Company, medewerkers van de Rijksuniversiteit Groningen en mensen van ecologisch adviesbureau Altenburg & Wymenga wandelen met inzaaimachines en een kar die op hele grote banden kan drijven eerst door het water en daarna de relatieve droogte van de Ballastplaat op.

Er scharrelen veel vogels om. Bij laag water kunnen ze daar eten.

Het is geen toeval dat er juist op de Ballastplaat zeegraszaad geplant wordt, zegt marien-ecoloog Michelle Marijt van Altenburg & Wymenga: “Vorig jaar kwamen we hier voor het eerst zeegras tegen. Dat hadden we daar niet eerder gezaaid en was daar waarschijnlijk vanuit Griend terechtgekomen.”

Het plantje heeft dus feitelijk deze locatie zelf uitgekozen.

Het is bijzonder dat een gedeelte van het zaad op de Ballastplaat bij het grote zeegrasveld bij Griend is weggehaald. Tot nu toe werd dat uit het Duitse Wad gehaald of uit Denemarken. De Ballastplaat is groot en de mensen vallen snel weg in de grote leegte, maar toch worden er best behoorlijke stukken ingezaaid in de tijd dat het water laag genoeg staat.

Marijt nuanceert de grootte echter. “Het ziet er heel heftig uit. Het zijn meerdere ‘plots’ van vierhonderd vierkante meter. Dat voelt heel groot, maar als je dat tegenover de 1.250 hectare zet die bij Griend staat, dan is het eigenlijk maar een schijntje.”

Het inzaaien wordt voor een gedeelte gedaan door mensen met kitspuiten met daarin een mengsel van zaad en slik. Maar er is ook een soort van machine ontwikkeld die je als een grasmaaier voor je uit duwt waarmee dat werk nog sneller wordt gedaan.

Plekken met potentie
Op steeds meer plekken vinden mensen nu zeegras in het wild en de mensen achter dit zeegrasproject horen graag waar dat is, want dat zijn plekken met potentie, zegt Marijt.

“Dat kan bijvoorbeeld via waarneming.nl. Want die waarneming gebruiken wij weer om te kijken hoe de ontwikkeling van het zeegras gaat in de Waddenzee. De Waddenzee is groot en wij kunnen niet constant zelf alles in de gaten houden. We doen heel veel monitoring, maar de hele Waddenzee is net iets te groot.”