
De bijeenkomst van defensie op Vlieland, Foto: Omroep Zilt, Lennard Geerts
Defensie wil boven Vlieland oefenen met Apache-gevechtshelikopters en met het onbemande toestel MQ-9 Reaper. Maar Vlielanders zijn bezorgd, zo werd duidelijk op een bijeenkomst op het eiland.
Het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie kwam speciaal vanwege het oefenterrein dat defensie heeft op de Vliehors langs op het eiland. En dat werd gewaardeerd.
“Er wordt veel gesproken over de eilanden en nu dus ook met”, zei burgemeester Michiel Schrier. “Bijeenkomsten aan de wal zijn voor eilanders altijd lastig dus complimenten dat jullie hier aanwezig zijn.”
Het gaat op Vlieland voornamelijk over de uitbreidingen die nodig zijn in de vergunningen. Daarmee kan defensie in de toekomst ook met nieuwe onbemande vliegtuigen gaan vliegen. De zogenoemde MQ-9 Reaper is daar een goed voorbeeld van.
Er zijn maar weinig plekken in Nederland geschikt voor oefenen met onbemande vliegtoestellen. Maar Vlieland is daar vanwege de zee aan beide kanten wel geschikt voor.
“We hebben op dit moment vier MQ-9’s en we krijgen er binnenkort nog vier bij”, vertelt kolonel Roy Hemmelder van defensie. “We gaan ze nu ook bewapenen. We onderzoeken nog wat de effecten daarvan zijn en daarna willen we testen op de Vliehors.”

Juist over die onbemande vliegtoestellen leven zorgen bij Vlielanders. “Ik ben me zeer bewust van de huidige spanningen in de wereld omdat ik jaren als geschiedenisdocent heb gewerkt”, vertelt Vlielander Michiel Muller. “Maar ik heb ook een natuurhobby.”
Muller zit bij de vogelbescherming. “Zeven keer per jaar tellen we. We hebben dan ook veel informatie van de Vliehors”, licht Muller toe. “Het is een van de belangrijkste plekken voor trekvogels in de wereld.”
Vooral de nieuwe ontwikkelingen zoals oefenen met onbemande drones veroorzaken dan ook ongerustheid. “Straaljagers kunnen ze aan wennen, maar de onverwachte nieuwe bewegingen zoals de drones niet.”
“Als je reële oorlogssituaties zoals Oekraïne en Gaza wil nabootsen moet dat er wel bij”, zegt Muller. “Maar als we dat oefenen in een natuurgebied zou dat zonde zijn.”
Ook andere eilanders hebben zorgen over de onbemande MQ-9 Reaper. “Ik maak me zeker zorgen over de oorlogsdreiging”, zegt eilander Remmie Cupido. “Maar die onbemande drones die hier ook gaan vliegen, wat gebeurt er als die gehackt worden?”
De zorgen zitten het dan ook in het neerstorten buiten de Vliehors door fouten of mislukte oefeningen. “Wat als ze in het droge duingebied neerkomen? Of in het dorp?”
Defensie deed de toezegging dat de toestellen honderd procent veilig zijn. “Zeker die grote drones zijn ontzettend veilig”, vertelt Commodore Marcel den Egmond. “Ze vliegen op grote hoogte en hebben zeer uitgebreide veiligheidssystemen.”
Naast de onbemande vliegtoestellen zijn er ook nog andere wensen waar aanpassingen in de vergunning voor nodig zijn. “Op de Vliehors mogen we laagvliegen en schieten, maar niet overal landen. Daar is wel behoefte aan en nu gaan we onderzoeken of dat kan.”