Vissersbond: een op de vier garnalenvissers wil stoppen

Een kwart van de garnalenvissers zou met een goede saneringsregeling uit de visserij willen stappen. “Zo’n 50 van de 200 Nederlandse garnalenkotters denkt hierover na”, zegt voorzitter Johan Nooitgedagt van de Nederlandse Vissersbond.

De garnalenvisserij zit al lange tijd in zwaar weer. De sector heeft een onzeker toekomstperspectief door een complex samenspel van omstandigheden: een gebrek aan opvolging, tegenvallende vangsten, onzekerheden over het verkrijgen van een nieuwe natuurvergunning en juridische acties door natuurorganisaties.

Saneringsregeling
De visserijsector dringt zelf bij de overheid aan op een saneringsregeling om de garnalenvisserij meer in balans te brengen met wat er aan ruimte beschikbaar is. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) ziet hiervoor mogelijkheden, maar geeft aan dat de EU zo’n regeling moet goedkeuren.

De regeling om te stoppen met vissen wordt nog onderzocht en zal als het doorgaat pas na 2025 beginnen. De Nederlandse Vissersbond wil dat LNV vóór september 2024 duidelijkheid geeft over wat vissers moeten doen om van de regeling gebruik te kunnen maken.

Ook moeten ze dit jaar weten wat de regels zijn voor een nieuwe natuurvergunning (Wnb-vergunning) om garnalen te mogen vangen in Natura2000-gebied. Die informatie is essentieel voor garnalenvissers om goede keuzes voor de toekomst te kunnen maken.

Veranderingen in de natuur
Van de circa 200 garnalenkotters vissen er 70 in de Waddenzee en 130 langs de Noordzeekust. In 2023 kampte de vloot met een tegenvallende vangst.

Het garnalenbestand was gekrompen door sterke veranderingen in de natuur. Zo was er op de kust opvallend veel wijting – een vissoort die leeft van garnalen en kreeftjes – en was het zeewater ongewoon warm.

MSC-keurmerk
Ook dit jaar vallen de vangsten tot nu toe tegen. Vanwege de nog steeds beperkte omvang van het garnalenbestand, zijn er maatregelen genomen vanuit het beheerplan van het MSC-garnalencertificaat voor duurzame visserij. Sinds drie weken is er een urenbeperking van kracht, maar niet iedere garnalenvisser wil zich daar aan houden.

Een tiental garnalenvissers heeft nu besloten om niet langer mee te doen aan het MSC-certificaat. Aan dit keurmerk nemen in totaal 440 Nederlandse, Duitse en Deense garnalenkotters vrijwillig deel.

“De beperking van visuren heeft de situatie voor een hoop visserijbedrijven nog knellender gemaakt, waardoor een aantal van hen noodgedwongen deze beslissing heeft gemaakt”, zegt Amerik Schuitemaker van de Coöperatieve Visserij Organisatie (CVO), die verantwoordelijk is voor het beheren van het certificaat namens de Nederlandse garnalenvisserij.

Toch is het volgens Schuitemaker van belang dat de garnalenvisserij zich gezamenlijk inzet voor behoud van het keurmerk en zich aan de tijdelijke urenbeperking houdt. “Om een duurzame visserij te blijven, moeten de garnalenvissers collectief optrekken, en hiervoor ook worden beloond. Teveel opzeggingen kunnen leiden tot collectieve intrekking van dit keurmerk dat we sinds 2017 hebben.”

Spoedoverleg
Donderdagmiddag is er bij de Vissersbond in Urk spoedoverleg gevoerd tussen de CVO, visserijorganisaties, visafslagen en handelaren.

“Dat was een duidelijk overleg, waarin we met elkaar hebben uitgesproken dat we het MSC-keurmerk uitermate belangrijk vinden en het beheerplan blijven volgen”, aldus Schuitemaker.