VIDEO: Harlingen krijgt nieuwe woonwijk Veste: “Eerst 40 duizend kuub beton opbreken”

Het is uniek dat er in Harlingen een nieuwe woonwijk komt midden in de stad. In Nederland worden de meeste nieuwe wijken aangelegd in weilanden rondom steden. In Harlingen komt echter de nieuwe wijk Veste op het voormalige Spaansenterrein, vlak bij de oude binnenstad.

“Als je naar Friesland kijkt, is het eigenlijk de grootste binnenstedelijke inbreidingslocatie die de provincie nog heeft”, vertelt projectontwikkelaar Reinoud van der Bos van Harns Invest. “Dit is uniek, zo dicht bij het centrum. Dus dat verdient ook een mooie wijk en een mooie kwaliteit die we hier ook willen gaan zetten.”

“Het is het doel om dit jaar het stedenbouwkundig plan vast te laten stellen door de gemeenteraad, zodat wij volgend jaar de ruimtelijke procedures kunnen doorlopen”, vertelt Van der Bos trots. “Begin 2026 kunnen we dan starten met de bouw.”

Omdat de woonwijk midden in de stad komt, zorgt dat voor meer uitdagingen dan de meeste wijken die bijgebouwd worden aan de rand van steden.

“In een weiland bouw je dan toch vaak in een wat lagere woningdichtheid, minder woningen per hectare. Maar hier wordt het echt meer een stedelijk woonmilieu, wat wat meer lijkt op de binnenstad van Harlingen”, vertelt stedenbouwkundige Serge Vonk.

“Dus er komen hier meer appartementen, woningen komen wat dichter op elkaar, met smallere straten om ook echt een beetje dat stedelijke gevoel in de wijk te gaan creëren.”

Stad aan het Wad

Maar ook het echte Harlinger gevoel moet terugkomen in de nieuwe wijk. Zo komt er een nieuw haventje tussen de woningen. “Hier lag vroeger een trekvaart. Dat is natuurlijk een hele mooie historische aanleiding”, aldus Vonk. “Ook was het een hele belangrijke vaarroute voor de stad Harlingen in het verleden.”

In de bestaande Kanaalweg, die nu langs het terrein ligt, komt een brug zodat schepen de wijk binnen kunnen varen. “Er komt ook een haven met ligplaatsen, zodat iedereen die hier woont toch echt wel het gevoel heeft dat ze in een maritiem milieu wonen.”

De oude trekvaart komt ook terug in het plan, maar dan niet als water, maar als een park. Water op die plek kan namelijk niet vanwege verontreinigde grond. “Daar gaan we wel allerlei verwijzingen maken naar de historie van deze plek en het belang van de trekvaart voor Harlingen”, vertelt Vonk.

“Er komen allemaal speelplekken waar water weer een thema kan worden natuurlijk, en boten. Op die manier proberen we dat idee van het oude water in de wijk terug te laten komen.”

Lang verleden

Jarenlang was er onzekerheid over de bestemming van het bijna zeven hectare groot braakliggend terrein tussen de Franekertrekvaart en de N31.

Grondeigenaar Spaansen en de gemeente hebben er een ellenlange juridische strijd over uitgevochten. De partijen kwamen er met een schikking uit, waarna plannen konden worden ontwikkeld door Harns Invest en Kuin. Nu zijn na jaren de eerste veranderingen op het terrein duidelijk zichtbaar.

“We zijn hier ruim 40 duizend kuub beton aan het opbreken”, vertelt Van der Bos. “Het aankomende jaar gebruiken we om het terrein bouwklaar te maken.”