Vereniging Oud Harlingen gaat in beroep tegen garagebouw bij pand Franekereind

Door de bouw van een garage naast een monumentaal pand op het Franekereind toe te staan, negeert de gemeente Harlingen zijn eigen welstandsnota en bezwaarcommissie. Dat stelt de Vereniging Oud Harlingen, die tegen het vergunningsbesluit in beroep gaat bij de rechter.

De historische vereniging maakt zich zorgen dat de bouw van de garage zowel het beschermde stadsgezicht aantast als het pand zelf. Het pand naast de drie bruggen stamt uit 1858 en is een gemeentelijk monument. Het was oorspronkelijk een burgemeesterswoning en was in de laatste jaren het woon- en werkadres van weerman Piet Paulusma, tot zijn overlijden in 2022.

De garage is gepland op een open plek tussen deze woning en de huizen aan de Oude Turfkade. Om ruimte te maken, moet een tuinmuur worden gesloopt en verdwijnt het vrijstaande karakter van het pand. Hierdoor wordt het één geheel met de naastgelegen woningen.

De vergunning hiervoor werd verleend op 18 oktober 2022. Daarop heeft Vereniging Oud Harlingen bezwaar gemaakt. Het bestuur nam een advocaat in de arm en liet de onafhankelijke welstandscommissie Libau de zaak beoordelen. Libau kwam tot de conclusie dat het ontwerp niet voldoet aan de normen voor monumentenzorg en welstand.

College verwerpt advies
In mei 2023 gaf de gemeente Harlingen een nieuwe, gewijzigde vergunning voor de garagebouw, waardoor een hoorzitting over het bezwaar werd uitgesteld tot eind juni. Pas vier maanden daarna volgt het besluit van het college van B en W om de vergunning toch in stand te houden. Hiermee verwerpt het college het advies van de eigen bezwaarschriftencommissie, die vindt dat de vergunning moet worden herzien.

“Dat de garage vergund is, staat niet ter discussie”, verklaarde wethouder De Groot in december aan Omroep Zilt. “Je kunt het mooi of lelijk vinden, maar het kan volgens de welstandstoets.”

Archeologisch bodemonderzoek
De Vereniging Oud Harlingen betwijfelt die claim en voelt zich gesterkt door het oordeel van welstandsorganisatie Libau en de gemeentelijke bezwaarcommissie. Ook zou de gemeente haar eigen welstandsnota tegenspreken door in dit project archeologisch bodemonderzoek niet te verplichten. In de nota staat dat dat juist wel moet bij zulke bouwprojecten in het oude stadscentrum.

‘Er is daarom een beroep ingesteld bij de rechtbank Noord-Nederland’, laat het bestuur van Oud Harlingen weten. ‘Het is nu aan de rechter om over de verleende vergunning en de procedure te oordelen.’

Die uitspraak kan volgens Oud Harlingen mogelijk verstrekkende gevolgen hebben voor de bescherming van het historische karakter van Harlingen. In de binnenstad van Harlingen staan meer dan 500 rijksmonumenten, zo’n 140 gemeentelijke monumenten en daarnaast nog ruim 400 beeldbepalende panden.

Stemmingmakerij
De bouwwerkzaamheden aan het pand, zowel binnen als buiten, liggen al enige tijd stil. “Zodra de uitkomst positief is, gaan we rustig beginnen”, laat eigenaar Jan Willem van Stee weten. Hij betreurt het dat Oud Harlingen het niet eens is met het ontwerp en noemt de bezwaren ‘stemmingmakerij’.

“Dit was namelijk ter goedkeuring rondgestuurd naar alle betrokken partijen, waarbij uit kleur, vorm en daktype kon worden gekozen. Wat daar uitgekomen is, is goedgekeurd.”

Van Stee zegt contact gezocht te hebben met Oud Harlingen, maar dat werd “niet positief ontvangen” door de bezwaarmaker. “Er is helaas nooit een poging van deze partij gedaan om dit op te lossen. Als oud-Harlinger vind ik dat erg jammer.”