Schooltijden mijden of geluid verhuizen: kan vliegbasis Leeuwarden stiller worden?

Met 33 tips hopen de vliegbasis Leeuwarden en het COVM de hinder van de F-35 te beperken. Door tijdsvakken te mijden, meer te simuleren en geluid te verhuizen, moet Defensie eindelijk het quotum gaan halen.

Sinds de F-35 op Leeuwarden staat, is het aantal klachten flink toegenomen. “Net allinne it folume is lûder, de pyk is ek breder: hearst it lûd folle langer. En it is mear leech-frekwent dus set it set mear troch”, vertelt Geert Verf van het COVM.

In deze Commissie van Overleg en Voorlichting Milieu vertegenwoordigd Verf de omwonenden uit Waadhoeke. Toen de klachtenregen bij de Weapons Constructor Course nog eens toenam, werd opnieuw actie ondernomen.

‘Dit kin net langer’
“Doe hat de basiskommandant ek sein; dit kin sa net langer”, zegt Verf.  Er kwamen 33 tips uit de omgeving, sommigen bruikbaar anderen niet. Een katapult of schans, bijvoorbeeld, zoals die op een vliegdekschip worden gebruikt.

“Op in fleandekskip wurket dat aardich, mar dêr lanne se altyd fan deselde kant”, zo zegt Verf. Kansrijk is vooral het idee om niet te vliegen wanneer de scholen uitkomen. “In hiele logysk”, zegt Verf. “Mar it is noait gebeurt. Dit is de earste basiskommandant dy’t in ûndersykt ynsteld, en der daadwerklik wat mei dwaan wol.”

“We moatte wol mei de skoallen op ien line komme, dus we ha no kontakt mei alle skoallen. Dêr sille we fêst út komme”, verwacht Verf. “It lawaai krijst der net mei fuort, mar beperkst it hinder wol.”

De simulator van de F-35 heeft al flink verschil gemaakt. “Dy is fantastysk ûntwikkele”, zegt Verf. “Dat merkst ek oan it jûnsfleanen, dat begûn mei de F-16 altyd al yn oktober. Ferline jier wiene wy pas desimber doe’t de F-35 begûn.”

“Njoggen oere is’t wol gebeurt, foarhinne wie dat folle langer. Dat sparret dochs wol 40% fan de fleanbewegings út”, zo vertelt Verf.

Geluid verhuizen
Maar daarmee voldoet Defensie niet aan het quotum: “De F-35 is by de start 6 desibel lûder en by it lannen 13 desibel lûder”, zegt Verf.

De luchtbasis moet dat compenseren door minder te vliegen. “Dat slagget net hielendal”, constateert Verf. “Dêrom wolle se ek De Peel heriepenje om dêr in diel fan it lûd hinne te bringen.”

Dat er stappen gezet zijn, is volgens Verf ook terug te zien aan andere landen die op Leeuwarden komen oefenen. “De Amearikanen giene folle mear oer de doarpen hinne, 100% power. Dan realisearrest dy wer efkes; de piloaten fan fleanbasis Ljouwert binne harren dêr bewust fan.”