Harlingers moeten de ogen niet sluiten voor de risico’s van drugssmokkel in de haven. Rotterdamse collega’s waarschuwen: er wordt nog niet veel gesmokkeld, maar dat kan snel veranderen.
Het was de boodschap van Ronald Heesbeen van de havenpolitie in Rotterdam donderdagavond ,op een bijeenkomst in het kader van het project ‘Veilige Havens’ van de gemeente Harlingen. Die had ondernemers uit de haven, inwoners en anderen uitgenodigd om te praten over hoe de haven veilig gehouden kan worden.
Er wordt weleens drugs gevonden in de haven, maar van hoeveelheden zoals ze die in de Rotterdamse haven vinden, is in Harlingen nog geen sprake. Toch waarschuwt Heesbeen dat dat zomaar kan veranderen.
Dat heeft te maken met de aanpak in Rotterdam. Daar is de controle strenger geworden. De drugsvondsten daar nemen nu af, maar bijvoorbeeld in Antwerpen wordt meer gevonden.
Dat is het waterbed-effect, zegt Heesbeen: “We hebben te maken met criminele organisaties die een product naar Europa willen brengen. Waar de controles minder zijn, zijn de problemen groter. Hier in Harlingen zouden de effecten te zien kunnen zijn van de strenge aanpak in Rotterdam.”
De stad daar heeft op dit moment te maken met veel geweld. Dat heeft ook te maken met de drugscriminaliteit, zegt Heesbeen. Juist als je nu begint, kun je sommige problemen misschien voorkomen.
Hij vindt dat de ondernemers en de overheden moeten samenwerken. “Ik denk dan aan een publiek-private samenwerking. Dat is de sleutel tot succes.”
Paul Rinsma is directeur van overslagbedrijf HOV in de Harlinger haven. “Het is toch iets dat je met elkaar doet. Er wordt nu ook al meer gecontroleerd in de haven. Er staan overal camera’s. Het is iets waar je oren en ogen voor open moet houden.”
Zelf zegt hij nog geen last te hebben van dit soort criminaliteit. “Gelukkig niet. Wij zitten ook niet direct aan een lijn. De spullen die we overslaan of de containers die we door het bedrijf krijgen, zijn al op een andere plek in Nederland geweest. Dan zijn ze al gecontroleerd.”
Rinsma sluit zijn ogen niet: “Je komt het overal tegen. Ze maken zich hier terecht zorgen over. Je hebt er al een bepaald gevoel bij, dat je hoopt dat je personeel er niet bij betrokken raakt. Dat heeft nogal wat voeten in de aarde als je daar mee te maken krijgt.”
“We zitten hier gelukkig nog weg van alle voorbeelden die genoemd worden”, stelt Rinsma: “Dat mag wat mij betreft zo blijven.”
Corruptie
Het grootste probleem blijft echter corruptie. De criminelen zijn zo slim dat ze precies weten wie ze moeten hebben. Het gaat dan om mensen met bijvoorbeeld financiële problemen. “Het gaat om veel geld, vele tienduizenden euro’s”, zegt Heesbeen. “Er gebeurt niets zonder corruptie.”
Burgemeester Ina Sjerps van Harlingen maakt zich zorgen. Ze wil niet dat Harlingen het afvalputje van Nederland wordt. Daarom wil ze dat de Harlingers zich bewust zijn van de gevolgen van drugscriminaliteit.
“Er wordt wel eens gebagatelliseerd, dat er niet zo veel gevonden wordt. Het is feit is ook dat de opsporingsinstanties niet dik gezaaid zijn hier. We willen juist voorkomen dat het erger wordt.”
Want het probleem is er al. In 2017 bijvoorbeeld vond de douane 300 kilo cocaïne op een kotter, op straat zo’n 15 miljoen euro waard. En de Harlinger Hells Angels waren vorig jaar spil in grote drugszaak Vidar.
Maar douane kan hier minder doen dan bijvoorbeeld in Rotterdam, zo zegt een aanwezige beambte die anoniem wil blijven. Volgens hem geeft een officier van justitie in Rotterdam gemakkelijker toestemming om iets te onderzoeken dan iemand hier in het noorden. “De focus ligt gewoon heel erg op Rotterdam. Dan krijg je dat ze naar elders gaan.”
Drop-offs
Voor Harlingen gaat het dan niet zozeer om grootschalige smokkel in containers. Het gaat eerder om zogenaamde ‘drop-offs’. Dat zijn pakketen die door een schip overboord worden gezet en dan opgehaald worden door een kleinere boot.
Sjerps denkt dat de problemen de komende jaren groter zullen worden: “Niet in de hoeveelheden als in Rotterdam of Vlissingen, dat kan niet eens want zoveel ruimte is er niet. Maar, je ziet dat drugsbendes andere routes zoeken als ze ergens onder druk gezet worden en dan zijn de noordelijke havens zeer zeker interessant.”