Rechter buigt zich over “schendingen van milieuwetgeving” door afvaloven REC

Afvaloven REC in Harlingen ligt onder vuur vanwege het langdurig overschrijden van de toegestane uitstoot en tegenstrijdige verklaringen hierover. De rechtbank in Groningen probeert dinsdag de feiten vast te stellen.

De zitting moet duidelijk maken hoeveel de REC echt uitstoot en of de cijfers van de provincie en het bedrijf betrouwbaar zijn. Advocaat Henri Sarolea, die de Stichting Afvaloven Nee vertegenwoordigt, stelt dat dit duidelijk niet het geval is.

“Vanaf het begin in 2011 heeft de REC structureel meer rookgassen uitgestoten dan vergund. Zelfs het in 2022 aangevraagde hogere limiet is te laag en blijft wettelijk ontoelaatbaar.”

Sinds de ingebruikname in 2011 mocht de Reststoffen Energie Centrale (REC) maximaal 177.000 normaalkubieke meter (nm³) rookgassen per uur uitstoten. Inspecties toonden echter aan dat dit zogeheten rookgasdebiet vaak werd overschreden.

Pas in 2022 vroeg afvalverwerker Omrin een vergunning aan om het debiet verhogen naar 211.500 nm³/uur. Begin 2023 werd die vergunning verleend door de provincie, die ook de instemde met een verruiming van de zoutzuuruitstoot.

“Uitstoot hoger dan toegestaan”
Hiertegen is in april 2023 bezwaar aangetekend door de Stichting Afvaloven Nee. Een kort geding werd na zeven maanden wachten door de rechtbank afgewezen, terwijl vandaag – ruim een jaar later – de inhoudelijke behandeling van het bezwaar plaatsvindt.

Advocaat Sarolea stelt dat harde bewijzen aantonen dat de werkelijke uitstoot van de REC veel hoger ligt dan toegestaan, tot wel 260.000 nm³/uur. Dit blijkt uit berekeningen van zowel toezichthouder FUMO als een rapport van het onafhankelijke onderzoeksbureau Emissie- en Luchtkwaliteitsmetingen (ELM).

Dit komt bovenop op een recent rapport van de STAB, een adviesorgaan voor de rechtspraak, waarin wordt geconcludeerd dat de vergunning niet toereikend is voor de stoffen stikstof en ammoniak.

Provincie verspreidt “desinformatie”?
De zaak ligt gevoelig omdat de provincie Fryslân en Omrin volgens Sarolea “desinformatie” verspreiden. De provincie stelt namelijk sinds kort dat de berekeningen van de FUMO “door een misverstand” niet blijken te kloppen. De jaargemiddelde uitstoot tussen januari en november van dit jaar zou zelfs aanzienlijk lager zijn, namelijk zo’n 190.000 nm³/uur.

“Bij mijn cliënten is nu elk vertrouwen in de REC weg”, aldus Sarolea, die benadrukt dat er sprake is van langdurige schendingen van de milieuwetgeving. Hij stelt gedeputeerde Eke Folkerts verantwoordelijk voor het legitimeren van onjuiste cijfers.

Mocht de rechtbank Sarolea en Stichting Afvaloven Nee gelijk geven, dan kan dit aanzienlijke gevolgen hebben voor de vergunning van de REC.

Expertbijeenkomst
Het college van B en W in Harlingen heeft herhaaldelijk bij Omrin aangedrongen op volledige transparantie over de uitstootgegevens van de afvaloven. Omrin vindt dat het al voldoende transparantie biedt door daggemiddelden op zijn website te publiceren.

De Harlinger gemeenteraad had woensdag een expertbijeenkomst gepland over de REC op het Provinciehuis in Leeuwarden. Deze is uitgesteld naar maart 2025.