Raad Terschelling bijeen om te kijken of er toekomst is: “Er wordt veel geroddeld”
Hoe gaat de raad van Terschelling om met de ontstane vertrouwenscrisis? Daar komt donderdag wellicht meer duidelijkheid over. Dan kijken de verschillende bestuurslagen wat er nog te lijmen valt en of zij een toekomst met elkaar zien zitten.
Vorig jaar september gaf een groot deel van de gemeenteraad aan het vertrouwen in burgemeester Caroline van de Pol op te zeggen. Dit was het begin van een langdurige vertrouwenscrisis. Volgens de raad heeft burgemeester Van de Pol niet goed gehandeld in het dossier van evenementen op het eiland.
De gemeenteraad wilde dat de burgemeester vertrok. Maar commissaris van de Koning Arno Brok accepteerde dat niet. Volgens hem is het probleem groter en heeft het betrekking op het functioneren van alle bestuurslagen (burgemeester, wethouders en raadsleden) in de gemeente Terschelling.
Verslaggever Lennard Jan Geerts vertelt over de gespannen situatie op het eiland.
Lennard, de vertrouwenscrisis op Terschelling duurt al meer dan een jaar. Wat is de kern van het probleem?
“Het gebrek aan onderling vertrouwen en het amateurisme van de verschillende bestuurslagen. Er gebeuren vaak dingen die niet professioneel overkomen. Dat staat ook in de verslagen van het verbetertraject.
Een voorbeeld: tijdens een vergadering bij de gemeente gaat de burgemeester eerder weg, ze zegt zelf omdat ze de volgende dag met de eerste boot naar het vasteland moet. Maar later blijkt dat ze in een café op het eiland zit.
De burgemeester zegt dat het haar eigen keuze is en dat ze na het werk mag doen wat ze wil. Maar het zorgt voor scheve gezichten bij raadsleden. Dat laat het bredere probleem van gebrekkige communicatie en vertrouwen binnen het bestuur duidelijk zien.”
Ook de interne verhoudingen in het gemeentebestuur zijn niet goed. Heb je voorbeelden?
“In het bestuur van het eiland is vaak spanning. Vooral tussen de burgemeester en de wethouders. Als de burgemeester ergens naartoe gaat, laten de wethouders het afweten. En als een wethouder op een plek is, blijft de burgemeester thuis.
Als het college gezamenlijk naar een afspraak aan de wal moet, reizen ze vaak apart en zitten ze niet samen op de boot.”
Hoe is er gewerkt aan het verbeteren van de verhoudingen?
“In juni heeft de gemeenteraad, op aandringen van de commissaris van de Koning Arno Brok, een plan van aanpak opgesteld. Om de zaken te verbeteren, werd Pauline Krikke, voormalig burgemeester van onder andere Den Haag en Arnhem, ingeschakeld als verkenner en later als begeleider. Ze voerde verschillende gesprekken om de onderlinge relaties te verbeteren.
Uit de verslagen van die gesprekken blijkt dat er nog steeds oude problemen zijn. Bovendien lijkt het erop dat de professionaliteit van alle bestuurslagen nog niet optimaal is. Er wordt veel geroddeld en achter elkaars rug om gepraat, waar zowel raadsleden, wethouders als de burgemeester aan bij lijken te dragen.”
Commissaris Brok deed begin dit jaar een beroep op burgemeester, wethouders en raadsleden om de interne verhoudingen te verbeteren. Is dat een beetje gelukt?
“Dat moet in de raadsvergadering van donderdagavond blijken. Sommige verslagen zijn voorafgaand aan die vergadering alvast openbaar gemaakt, waaruit blijkt dat het college pas op 21 november 2023 bij elkaar is gaan zitten voor een opdracht die in juni was gestart. Dat is vrij laat, en het roept vragen op over hoe serieus iedereen deze kwestie neemt.
De gemeenteraad zelf heeft wel stappen gezet op het gebied van onderling vertrouwen. Vooral de verhoudingen tussen bestuurslagen is een probleem.”
Kán de gemeenteraad de twee wethouders en burgemeester Caroline van der Pol wegsturen?
“Als de gemeenteraad geen vertrouwen meer heeft in de twee wethouders, kunnen zij dat kenbaar maken door een motie van wantrouwen in te dienen. Als deze motie met een meerderheid wordt aangenomen, leidt dat tot het ontslag van de betreffende wethouder. Een motie van wantrouwen kan gericht zijn tegen een specifieke wethouder, maar ook tegen het gehele bestuur.
Het is echter vrij lastig om de burgemeester weg te sturen. Normaal gesproken wordt een burgemeester aangenomen door middel van een sollicitatieprocedure bij de gemeenteraad. Dus je zou denken dat als de raad geen vertrouwen meer heeft, ze de burgemeester kunnen ontslaan.
Maar in werkelijkheid betreft het een benoeming door de Kroon, waarvoor een andere procedure geldt. De commissaris van de Koning en de minister van Binnenlandse Zaken hebben hierin voornamelijk het laatste woord.
Brok heeft eerder dit jaar gezegd dat als het verbetertraject goed gaat, maar er geen verbetering is bij de burgemeester, hij de situatie en het verzoek tot ontslag met de minister zal bespreken.”
Jij bent zelf ook eilander, wat vinden de eilanders van de vertrouwenscrisis?
“Veel eilandbewoners zijn er helemaal klaar mee. Op het eiland heerst het gevoel dat door deze problemen de echte problemen niet meer worden aangepakt, zoals de vernieuwing van de haven en het tekort aan woningen. Er lijkt een verlangen te zijn naar een frisse start, waarbij alle bestuurders vertrekken. Maar of dat gaat gebeuren, moet de komende periode blijken.”
