Raad Harlingen steunt woonwijk Veste, maar hekelt ‘konijn uit hoge hoed’
Impressiebeeld van de nieuwe wijk Veste.
De raad van Harlingen stemde woensdagavond unaniem in met de plannen voor het Spaansenterrein. De gemeente stelt 3,4 miljoen euro beschikbaar voor de ontwikkeling van de nieuwe woonwijk Veste. Toch klonk er ook stevige kritiek.
“Ik kan me niet herinneren dat ik in elf jaar raadslidsmaatschap ooit zo’n moeilijke afweging heb moeten maken als bij dit voorstel,” zei raadslid Wim Wildeboer van de Wad’n Partij.
Zijn kritiek richtte zich vooral op het college van B en W, dat volgens hem de raad te laat betrekt bij de besluitvorming. “Daardoor worden we bijna gedwongen om te tekenen bij het kruisje, omdat er geen tijd en ruimte meer is om plannen bij te sturen.”
Wildeboer betoogde dat het realiseren van meer sociale huurwoningen – ongeveer 20 procent van Veste – niet per se via nieuwbouw hoeft te gebeuren. Doorstroming in de bestaande woningvoorraad zou volgens hem met minder geld meer sociale huurwoningen kunnen opleveren.
Toch stemde ook zijn fractie in met het plan, omdat verdere vertraging zou leiden tot jarenlange braakligging van het terrein, terwijl woningbouw dringend nodig is.
‘Konijn uit de hoge hoed’
Richtje Allersma van D66 uitte haar zorgen over de betaalbaarheid van de koopwoningen. Zelfs in het ‘goedkope’ segment liggen de prijzen tot 312.000 euro. Het besluit van projectontwikkelaars Harns Invest en Kuin om starters uit Harlingen hier voorrang te geven, verandert daar volgens haar weinig aan.
“Voor die ‘goedkope’ koop moet je nog altijd een bruto-inkomen hebben van zo’n 70.000 euro en je moet jonger dan 30 jaar zijn om daarvoor in aanmerking te komen.”
Ook het haventje en de sloepenligplaats, die voor leerlingen van de Maritieme Academie blijkt te zijn gereserveerd, riep vragen op bij meerdere fracties. “Waarom is dat niet eerder gepresenteerd, maar komt het weer als een konijn uit de hoge hoed?”, vroeg Belinda Holwerda van Harlinger Belang.
“Dat geldt ook voor de zes ton die de gemeente nu voor de haven moet bijdragen. Op papier lijkt het misschien niet veel, maar het blijft een aanzienlijk bedrag.”
Ze vergeleek de gang van zaken met de manier waarop eerder dit jaar de plannen voor de ambtelijke huisvesting werden gepresenteerd. “Ook daar was het kort door de bocht en tempo graag.”
’19 jaar lang loze ruimte’
Wethouder Erik de Groot ging inhoudelijk niet in op de kritiek uit de raad, maar zei “ontzettend trots en blij” te zijn met het besluit van de raad. “U zult alle woningzoekenden met unaniem instemmen een groot plezier doen.”
Hij gaf complimenten aan de projectontwikkelaars Harns Invest en Kuin die “hun nek uitsteken” voor het grootschalige project, en aan de ambtelijke organisatie “om in anderhalf jaar in hoog tempo de woningbouwopgave te versnellen”.
Burgemeester Ina Sjerps kwam nog wel even kort terug op de kritiek uit de raad. “Ik heb goed gehoord wat u allemaal heeft gezegd over het proces.”
Tegelijkertijd wilde ze de lange aanloop van het project in herinnering brengen. “Dit terrein werd in 2008 door de firma Spaansen verkocht aan de gemeente. In 2015 begonnen juridische procedures en pas in 2023 kon het terrein worden overgedragen aan projectontwikkelaars.”
“Nu stellen we het plan vast en als alles volgens schema verloopt, worden in 2027 eindelijk woningen opgeleverd.”
Ze prees de inzet van alle betrokken partijen en benadrukte de betekenis van het project: “Na 19 jaar krijgt deze loze ruimte aan de rand van onze mooie binnenstad eindelijk een bestemming. Hopelijk spelen hier straks kinderen en wonen mensen met plezier in onze stad.”
Nu de raad unaniem heeft ingestemd, wordt een krediet van 3,4 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de aanleg van infrastructuur en de voorgestelde haven in het gebied. Daarnaast ontvangt de gemeente twee miljoen euro aan subsidies en bijdragen van derden.
Startersleningen
Dat de betaalbare woningen op het Spaansenterrein voor veel starters nog steeds te duur zijn, was aanleiding voor een motie van CDA-raadslid Sietse Zoodsma, medeondertekend door bijna alle fracties. De motie roept op om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor een starterslening binnen de hele gemeente Harlingen.
Hoewel uiteindelijk alle partijen de motie steunden, plaatsten zowel wethouder Erik de Groot als raadslid Holwerda (Harlinger Belang) kanttekeningen. Zij waarschuwden dat startersleningen in sommige gevallen een prijsopdrijvend effect kunnen hebben.
Zoodsma wees erop dat er vorig jaar 21.000 startersleningen zijn verstrekt en dat 300 gemeenten hier gebruik van maken. “Het kan een belangrijk middel zijn om jongeren een kans te geven op een woning in Harlingen.”
Na een kleine aanpassing om ook andere financiële instrumenten naast startersleningen te onderzoeken, werd de motie raadsbreed aangenomen. Het college komt er in september op terug.
Start bouw in 2026
De nieuwe woonwijk Veste zal 315 woningen tellen. Het beeldkwaliteitsplan, dat richtlijnen geeft voor de vormgeving van de wijk, ligt inmiddels ter inzage. Dat plan komt in juni in de gemeenteraad, en wordt na vaststelling opgenomen in de gemeentelijke welstandsnota.
De eerste woningen van de wijk Veste gaan naar verwachting dit jaar nog in de verkoop, waarna de bouw in 2026 van start gaat.
