Verdeelde raad Harlingen wakkert debat aan over “geldverslindende stadhuissoap”

In februari verdween een voorstel voor de ambtelijke huisvesting stilletjes van de raadsagenda in Harlingen. Tot frustratie van wethouder De Groot: “Jammer dat de raad zo weinig communiceert.” Inmiddels woedt de discussie in alle openheid.

De toekomst van de ambtelijke huisvesting is al jaren een splijtzwam in de Harlinger gemeenteraad. De huidige huisvesting is gebrekkig, niet duurzaam en verspreid over verschillende locaties in de stad. Tal van opties zijn onderzocht en doorgerekend, waaronder de huidige locaties, maar ook opties langs de N31 en de Westerzeedijk.

Eind vorig jaar presenteerde het college drie opties: nieuwbouw, verbouw of behoud van de huidige huisvesting.

Al snel bleek dat de voorkeur van het college naar verbouw gaat: het pand de Groenlandsvaarder naast het stadhuis moet worden gerenoveerd en als ontmoetingscentrum voor inwoners, medewerkers, bestuur en raad dienen.

In dit scenario wordt daarnaast het gemeentekantoor aan de Waddenpromenade opgewaardeerd met een extra verdieping. Het college stelt dat het plan een moderne, duurzame werkplek voor de ambtenarij biedt die financieel voordeliger en sneller te realiseren is dan nieuwbouw. De geschatte kosten: 9,3 miljoen euro.

“Die panden zijn al in ons bezit, dus het is de goedkoopste oplossing, zowel qua investering als jaarlijkse exploitatiekosten”, aldus wethouder Erik de Groot. Voor nieuwbouw op een in het voorstel niet concreet omschreven locatie is volgens het college 15,3 miljoen euro nodig.

Daarover zijn de meningen binnen de raad echter verdeeld. De drie opties zouden in februari besproken worden, maar verdwenen van de raadsagenda. Er moet eerst een second opinion – een onafhankelijk onderzoeksadvies van een externe partij – komen over de berekeningen waarmee het college de scenario’s presenteert.

“Geen enkel probleem”, vindt de wethouder. “Het is alleen jammer dat de raad weinig communiceert over wat ze willen doen. Het lijkt erop dat er eigenlijk nergens een meerderheid voor is. Zo is er nog steeds geen duidelijkheid.”

‘Geldverkwistende soap’
Opmerkelijk genoeg adviseerde de raadsgriffier eerder dit jaar aan raadsleden om niet met de pers over het onderwerp te praten. Toch zoekt de lokale politiek in afwachting van de second opinion de discussie op via ingezonden stukken in de media.

Harlinger Belang en de Wad’n Partij tonen zich daarbij uiterst kritisch op het voorkeursscenario voor verbouw aan de Voorstraat en de Waddenpromenade. Volgens het bestuur van Harlinger Belang is het ‘onzin’ dat verbouw goedkoper zou zijn dan nieuwbouw. ‘Er is daar naartoe gerekend en geredeneerd’.

Het college moet van de partijbestuurders stoppen met de ‘geldverkwistende soap’ en meerdere alternatieven onderzoeken, ‘niet alleen die het college wél of juist níét gewenst vindt’. Volgens Harlinger Belang is het ‘kwalijk’ dat er slechts één optie voor nieuwbouw is doorgerekend, zonder concrete locatie.

Zelf ziet de partij kansen voor nieuwbouw op het oude Aldi-terrein aan de Westerzeedijk, of een verbouwing van mfc Het Vierkant waar een deel van het gemeenteteam zit. Dit is een andere koers dan eerder, toen de voorkeur van de partij nog uitging naar een centrale locatie aan de Voorstraat.

‘Laatdunkend weggewoven’
De Wad’n Partij ziet parkeerterrein P1 aan de Harlingerstraatweg als ideale locatie voor een gemeentekantoor op palen. De grond is al van de gemeente en er is meer dan genoeg parkeerruimte voor ambtenaren en bezoekers, aldus fractievoorzitter Wim Wildeboer.

Volgens hem is die optie aan het college voorgelegd, maar is er nooit serieus naar gekeken. “Kijk, als er goede tegenargumenten waren geweest, had je kunnen zeggen: ‘oké, je hebt gelijk’. Maar het werd gewoon een beetje laatdunkend weggewoven”, zegt Wildeboer.

Hij heeft vanaf het begin het gevoel dat er doelbewust naar een Voorstraat-variant is toegewerkt. “Dat kun je nooit honderd procent hard maken, maar wij zien dat serieuze alternatieven nauwelijks zijn onderzocht of makkelijk terzijde zijn geschoven.”

Ook nu houdt het college volgens Wildeboer vast aan een ‘Voorstraat-light variant’, waarbij het eerdere plan om het HEMA-pand aan te kopen is ingeruild voor het verhogen van het Waddenpromenadekantoor. “Een foeilelijk gebouw dat nooit op die plek had mogen komen.”

Het raadslid vindt dat ook een tussenoplossing moet worden overwogen: de huidige huisvesting voorlopig handhaven met alleen de hoogst noodzakelijke aanpassingen. In 2026 krijgen gemeenten te maken met het zogeheten ravijnjaar, een flinke bezuinigingsronde. “Als over twee of drie jaar duidelijk is wat de gevolgen daarvan zijn, kunnen we in alle rust een besluit nemen.”

Vóór de zomer op de agenda
De kwestie van de ambtelijke huisvesting sleept al zes jaar voort. In het voorjaar van 2019 bracht de toenmalige burgemeester Roel Sluiter het idee naar voren om een hotel en ambtenarenkantoor te bouwen aan de Westerzeedijk, op de locatie van de oude Aldi en de gemeentewerf.

Dat plan werd als overhaast ervaren, mede omdat Aldi en de buitendienst op dat moment nog geen vertrekplannen hadden.

In het najaar van 2021 gaf het college vervolgens de voorkeur aan een centraal gebouwencomplex rondom het stadhuis, met een fysieke verbinding naar de Groenlandsvaarder en de bovenverdieping van het HEMA-pand.

Ook dat plan leidde tot verdeeldheid en in februari 2023 besloot de gemeenteraad dat de Voorstraat-variant ongeschikt was. Er moest vervolgonderzoek komen.

Het verwijt was onder meer dat het college niet had geluisterd naar de wensen van het personeel. Hun wensen zijn volgens het college nu wel meegenomen en daarnaast is er een enquête gehouden onder inwoners.

Het laatste voorstel uit november 2024 loopt nu ook weer vertraging op, omdat de raad een second opinion wil. Maar volgens Wildeboer heeft het college de huisvesting anderhalf jaar lang stil laten liggen.

“Dat stuit veel raadsleden tegen de borst. Eerst gebeurt er niets, en nu zou de raad ineens onder tijdsdruk moeten beslissen. Alsof de vertraging onze schuld is.”

De huisvestingskwestie komt naar verwachting vóór de zomer terug op de raadsagenda. De documenten waarin de scenario’s ruimtelijk en financieel zijn uitgewerkt, zijn op dit moment niet openbaar toegankelijk.

Met een second opinion in de maak blijft de kwestie voorlopig in de wachtstand. In de tussentijd krijgt de Groenlandsvaarder een nieuwe verflaag.