Waadhoeke, Harlingen, Terschelling en Vlieland stoppen met de verzekering AV Frieso, voor mensen met een smalle beurs. Dit zorgt voor nog meer ongelijkheid tussen gemeenten voor wat betreft hun regelingen voor minima.
Met ingang van 1 januari kunnen vijfduizend mensen met een smalle beurs zich niet meer aanvullend verzekeren bij hun gemeente. Henk Bosma uit Franeker is een van hen.
Bosma, die via gemeente Waadhoeke verzekerd was, beseft wat hem te wachten staat. “Het zal financieel nog wat meer puzzelen worden met een beperkt inkomen en geen mogelijkheid om bijvoorbeeld uren uit te breiden in verband met gezondheid.”
Stoppen regeling
De gemeenten stoppen in 2025 met de regeling. Waadhoeke heeft onderzoek gedaan naar de wijze waarop de aanvullende verzekering wordt gebruikt en gekeken in hoeverre de verzekering nog past in het huidige tijdsbeeld.
“Wij willen graag naar een situatie toe waarbij elke inwoner een zorgverzekering op maat heeft”, zegt wethouder Marja van der Meer. “Wij merken dat de huidige AV Frieso-polis een heel dure polis is.”
De gemeente merkt ook dat de dekking van de AV Frieso voor veel verzekerden te breed is. Hierdoor betalen mensen te veel voor wat ze daadwerkelijk gebruiken.
“Soms hebben verzekerden die dekking helemaal niet nodig. Dus willen we de inwoners helpen om een zorgverzekering af te sluiten die echt bij hun persoonlijke situatie past.”
Andere verzekering
Uit onderzoek is volgens de wethouder gebleken dat ongeveer een derde van de doelgroep gebruikmaakt van de AV Frieso.
“Bijna twee derde doet dat dus niet. Zij hebben zelf al de keuze gemaakt voor een verzekering die beter bij hen past en regelmatig ook goedkoper is.”
Zorgverzekeraar De Friesland laat weten dat de zorgafname van verzekerden met de AV Frieso in heel Fryslân hoog is.
“Dat betekent dat veel van deze verzekerden de extra dekking van een AV Frieso goed kunnen gebruiken en daar vaak ook bewust voor kiezen”, aldus de zorgverzekeraar.
Geld besparen?
Bosma betwijfelt of deze keuze daadwerkelijk geld zal besparen onder de streep. “Ik blijf me afvragen of het argument ‘te duur’ echt opgaat, als je bedenkt wat het ontbreken van korting met zich meebrengt aan zorgmijding. Maatschappelijke kosten zouden wel eens kunnen toenemen door afschaffing.”
Ook De Friesland heeft hiervoor gewaarschuwd. “Als de financiële steun van de gemeenten wegvalt, kan het zijn dat mensen kiezen voor een minder goede dekking en daarmee risico lopen zelf meer kosten te krijgen als er zorg nodig is. Of dat ze zorg gaan mijden, terwijl die wel nodig is.”
“Er zijn natuurlijk mensen die de AV Frieso nodig hebben voor hun persoonlijke situatie”, reageert wethouder Van der Meer. “Maar de AV Frieso was wel heel compleet. Er is gewoon een groep mensen die goedkoper uit kan zijn.”
Verschil per gemeente
Naast het gevaar van het mijden van zorg speelt ook ongelijkheid in regelingen per gemeente een rol. Uit een nieuw onderzoek van het Planbureau Fryslân blijkt dat een huishouden met twee kinderen dat financiële hulp van de gemeente zoekt, beter af is in De Fryske Marren dan in Weststellingwerf. Verschillen in vergoedingen kunnen oplopen tot 1.800 euro per jaar.
Bosma heeft hier ook mee te maken gehad. Toen hij vanuit Harlingen verhuisde naar Sexbierum, kon hij ineens meer hulp krijgen van de gemeente.
“Ik maakte gebruik van het participatiefonds”, vertelt hij. “In Harlingen kon ik daarmee een krantenabonnement of een internetaansluiting betalen, maar in Sexbierum kon ik van dit fonds ook lid worden van de biljartclub.”
Schaamte
Armoede blijft een onderwerp waar mensen veel schaamte bij voelen. Je moet je eroverheen zetten, zegt Henk. “Het is een vorm van bedelen en dat voelt niet prettig. Je stelt je afhankelijk op. Ik kon echt niet anders.”
Bosma is dan ook niet te spreken over hoe de gemeente mensen verder helpt nu de AV Frieso stopt. “Ze willen helpen, maar sturen een brief waarin ze verwijzen naar poliswijzer.nl, dat is een vergelijkingssite.”
Voor veel mensen is het moeilijk om tussen al die verzekeringen het juiste pakket te kiezen. “Dus zoek het verder maar uit”, zegt Bosma. “Ze geven aan dat je wel contact kunt zoeken, maar dat is niet het eerste wat ze aanbieden. Er is een reddingsboei, maar dan moet je zelf weer om hulp gaan roepen.”
Wethouder Van der Meer van Waadhoeke begrijpt dat zo’n site moeilijk kan zijn, maar benadrukt dat mensen niet aan hun lot worden overgelaten.
“In november hebben we informatiemomenten voor onze inwoners die moeten overstappen van AV Frieso naar een nieuwe zorgverzekering. We zullen dan samen met de mensen goed kijken wat ze nodig hebben bij een verzekering en wat wij voor hen kunnen betekenen. Ook voor de mensen die tussen wal en schip dreigen te vallen.”