
Foto: Omroep Zilt
Het schrappen van de zorgverzekering AV Frieso brengt voormalig gebruikers in de problemen. Tien van hen hielden de gemeenteraad een spiegel voor over wat er mis is gegaan.
Tien gedupeerden hielden donderdagavond hun verhaal in de raad van Waadhoeke. Door het wegvallen van hun zorgverzekering via de gemeente, zitten zij nu met grote zorgen.
Gemeenten Waadhoeke, Harlingen, Terschelling en Vlieland stopten de AV Frieso per 1 januari dit jaar. Die aanvullende zorgverzekering was vooral voor mensen met een laag inkomen, zo’n 1450 Waadhoekers gebruikten die.
“Wij willen graag naar een situatie toe waarbij elke inwoner een zorgverzekering op maat heeft”, zei wethouder Marja van der Meer van Waadhoeke toen.
Want de dekking van de AV Frieso zou te breed zijn, waardoor veel mensen te veel betaalden. Wel zou de Sociale Dienst dan helpen om een passende nieuwe verzekering te vinden. Zo kon er dus een half miljoen bezuinigd worden.
Hoge drempels
Volgens de insprekers heeft “de beloofde voorlichting, hulp en communicatie richting getroffen mensen op diverse punten gefaald”, vertelt inspreker Pauline Goes.
Ook de bijzondere bijstand voor medische kosten is weinig hulp, betoogden meerdere insprekers. De drempel daarvoor blijkt veel te hoog.
“Op papier krijg je wat de AV Frieso bood”, zegt Annie Zijlstra. “Maar daarvoor moet je een enorm formulier over je privé situatie inleveren, elke keer weer. En daarbij ook nog de bewijsstukken inleveren.”
Veel mensen krijgen dat niet voor elkaar, vertelden meerdere insprekers. Ook het moeten doorgeven van zoveel privégegevens vinden veel gedupeerden lastig.
In de praktijk zijn mensen nu dus niet goed meer verzekerd. En dat lijdt voor velen tot het mijden van zorg.

“Wat kost het als je je huis niet meer uit kan? Als je chronische pijn hebt maar fysiotherapie niet meer kunt betalen? Wat kost het als ouder om je kind geen medicatie meer te kunnen geven omdat je al moet kiezen tussen huur en eten?”, zo sprak Patricia van der Heide.
“Ik sta hier niet om u de les te lezen, maar om u te herinneren wat voor gemeente we zijn”, vertelt Van der Heide. Ze heeft onder anderen last van pijnklachten. “Toen de gemeentepolis er nog was kreeg ik extra fysiotherapie, waardoor ik minder pijn had en ik op de been bleef.”
Zo’n ervaring hebben meer insprekers. “Dan werd het: dan maar geen tandarts dit jaar, dan maar geen fysio en hopen dat ik het volhoud tot volgend jaar”, vertelt Zijlstra uit ervaring.
“Zorg mijden, dat is geen uitzondering, dat is realiteit. En eigenlijk is het geen dilemma, eten gaat gewoon voor.”
Doekje voor het bloeden
De alternatieven die de gemeente schieten tekort, zegt Van der Heide. “‘Er zijn alternatieven’, werd gezegd. Ja hoor, net als een luxe restaurant als je niks op je bankrekening hebt staan.”
Breng de gemeentepolis terug, zo betoogden veel insprekers. “Geen doekje voor het bloeden, maar echte dekking voor mensen die het nodig hebben.”
Evalueren
De AV Frieso stond donderdag op de agenda van de raad vanwege een evaluatieopzet. Bij het stopzetten van de regeling werd afgesproken die beslissing dit jaar te evalueren, nu moest beslist worden hoe precies.
In het voorstel van wethouder Marja van der Meer staat dat wordt gekeken hoe de informatievoorziening na het stoppen is gegaan. Dus de periode juli tot december 2024.

“De evaluatie op hoe de communicatie en begeleiding is verlopen”, zo zegt Van der Meer. “Hoe hebben inwoners dat ervaren? Daar zijn we nu volop mee bezig.”
“Hebben wij het goed gedaan?” zo vraagt FNP’er Paul de Cock zich ook luidop af. “Sinds we het besluit namen is het onrustig. Verdriet, boosheid en vaak ook wanhoop. Bij mensen die kwetsbaar zijn.”
“Er zijn brokken gemaakt”, concludeert De Cock. “Inmiddels is de operatie ‘beperk de schade’ begonnen.” Maar hoe die schade is ontstaan, moet ook onderzocht worden vindt hij.
“De inbreng van vanavond maakt mijns inziens duidelijk waarom de inhoud, maar ook het proces, meegenomen moet worden in de evaluatie”, zegt ChristenUnie-raadslid Roelof Santing.
Een motie om dat te doen, en raadsleden meer de betrekken, werd unaniem aangenomen.
Topje van de ijsberg
De vele insprekers maakten indruk bij de raadsleden. Want één inspreker is vaak het topje van de ijsberg van een probleem. “Hoe groot is deze ijsberg dan?” vraagt Santing zich af.
Hij roept de wethouder ook op snel met een betere oplossing te komen voor de oud-gebruikers van de AV Frieso. “De evaluatie duurt te lang”, zegt ook Anita Mast van Gemeentebelangen. “De evaluatie duurt tot juni, maar er zijn nu mensen die tussen wal en schip vallen.”
Niet wachten dus, maar snel iets doen. “Voor de mensen die nu problemen hebben, moet nu een oplossing komen.”
Daar werkt de gemeente ondertussen ook aan, zegt Van der Meer. “De signalen die we krijgen, we schakelen daar steeds in.”
“Het is dus niet dat er wordt gewacht tot het moment dat er geëvalueerd is”, zegt de wethouder. “Waar we wel van willen leren is de communicatie en begeleiding.”
Zo wordt gekeken naar aanpassingen in de bijzondere bijstand. Onderdeel daarvan is een bijeenkomst waar inwoners hun ervaring kunnen delen. Die is op 7 mei in MFC Ons Huis in Sint Anne vanaf 19:00.