Het OM heeft voor de rechtbank van Leeuwarden een beroepsverbod en een celstraf van zes maanden geëist voor de schipper van het zeilschip Risico voor de dood van de 12-jarige Tara in 2022.
Het beroepsverbod zou volgens het OM voor twee-en-een-half jaar moeten zijn. Tara kwam om het leven toen ze bekneld raakte onder een afgebroken giek.
Justitie legt de schipper ‘dood door schuld’ ten laste en stelt daarnaast dat hij ‘verwijtbaar en nalatig’ heeft gehandeld. De officier van justitie benadrukte dat een schip moet voldoen aan alle eisen. “Hij heeft het nooit gewild, toch reken ik het hem aan.”
De behandeling van de zaak nam de hele dag in beslag. In de rechtbank waren zowel de schipper als de ouders van de omgekomen Tara aanwezig. Beide partijen kwamen aan het woord.
De officier van justitie verwijt de schipper dat hij ernstig nalatig heeft gehandeld. Voor langere tijd had hij de veiligheid niet op orde. Niet alleen om hij zonder geldige certificaten voer, maar ook omdat andere zaken aan boord ook niet in orde waren. Zo was er bijvoorbeeld al een half jaar geen geldig certificaat voor de brandblussers.
Eigenlijk was het een makkelijke tocht, zo verklaarde schipper V. Met de wind in de rug voeren ze naar Vlieland. “Het was een eenvoudige zeildag, met maar één manoeuvre.” Dat was een gijp om de slag naar Vlieland te maken.
De schipper stelt dat hij geen fouten heeft gemaakt: “Het was een gecontroleerde gijp, volgens het boekje.” Hij was dan ook helemaal verbaasd dat de giek brak.
‘Gegil’
De schipper kon meteen zien dat de giek gebroken was. “Toen hoorde ik gegil en wist ik dat het mis was.” Een ander bemanningslid probeerde meteen Tara eerste hulp te verlenen. “Hij is vrijwilliger bij de brandweer. De kinderen zijn naar binnen gestuurd.”
Na een kwartier waren de hulpdiensten aan boord, zij namen de reanimatie over. Na een tijdje werd duidelijk dat Tata niet meer te redden was, zo bleek uit het verhaal van de schipper voor de rechtbank. “Toen kwam het nieuws dat de reanimatie was gestopt. Dat was geen goed nieuws.”
Een getuige stelt dat hij in de week voorafgaand aan het ongeluk bij een andere schipper heeft aangegeven dat de giek van de Risico doorboog. Die andere schipper vond dat echter geen reden om actie te ondernemen, zo blijkt nu. Risicoschipper V.: “Die vraag krijg je altijd. Ik heb het achteraf met hem besproken en hij zei dat hij het niet anders had opgevat dan andere vragen, zoals bijvoorbeeld over de zwaarden.”
Controle giek
De giek werd volgens V. regelmatig gecontroleerd. “Dat gaat visueel, ook die dag nog.” Met een schroevendraaier deed hij dat ook: “Maandelijks, tweemaandelijks. Dan ging ik bij de giek langs.” Een andere schipper was ook al bij de giek langs geweest. Hij had gezien dat er verkleuringen in zaten. Die andere schipper stelt dat hij maar vier meter heeft gecontroleerd en opgehouden is omdat er een borrel was op het schip.
“Ik heb met een schroevendraaier wel geprikt in de verkleuringen. Het hout was daar niet zacht.”
Het schip had op het moment van het ongemak geen geldige certificaten voor de tuigage. De geldigheid liep op 17 juli 2022 af. “Ik heb daar overheen gelezen”, stelt V. “Ik heb voorafgaand aan het vaarseizoen de certificaten wel gelezen. Ik heb toen gezien dat ze nog geldig waren en aangenomen dat het goed was.”
De rechtbank wees V. erop dat de einddatum vetgedrukt op de papieren staat. Daarop zei de schipper: “Ik heb het niet gezien.”
10 maanden zonder geldig certificaat
De officier van justitie maakte duidelijk dat het niet de eerste keer is dat de schipper zonder geldige papieren voer. “Het certificaat daarvoor was geldig tot 31 maart 2019. Daar zit een periode van tien maanden tussen zonder geldig certificaat.” Daar had de schipper geen antwoord op.
De keuring was op 7 januari 2020 gedaan op een werf. De controleur die betrokken was, is geen onbekende van de schipper. Hij was al vaker aan boord van het schip geweest.
De controleur verklaarde dat hij niet had gezien dat er een windscheur in de giek zat. Afwijkingen die er eerder waren, waren prima opgelost. V.: “Ik heb eerder een giek vervangen. Die had ik zelf gecontroleerd en daarbij had ik ook mankementen gevonden. Dat geldt ook voor de mastvoet. Door prikken en kijken vind je wel eens wat, al geeft het geen 100 procent uitsluitsel.”
TNO
Onderzoeksbureau TNO heeft na het ongemak de giek onderzocht. Daarbij werden twee scheuren gevonden op de plek waar de breuk ontstaan is. Op een foto die het weekend voor het ongemak gemaakt is, is niet te zien dat de mast aangetast is. Wel wordt duidelijk dat de mast van binnen doorgerot is.