De geluidsoverlast van de radar in Wier moet verleden tijd zijn. Woensdag is er een koepel overheen geplaatst. Die moet er mede voor zorgen dat omwonenden geen last meer hebben van de installatie. De radar zelf is ook onder handen genomen.
Na 40 jaar dienst te hebben gedaan, werd de verouderde radar van Wier in 2020 vervangen door een hypermoderne versie. Die zorgde alleen snel voor overlast.
Geluidshinder en storingen
Omwonenden hadden niet alleen last van het geluid, maar maakten ook melding van storingen in de wifi, lampen en televisietoestellen. In de loop van tijd hebben defensie en producent Thales veel testen gedaan, maar een oplossing is niet gevonden.
Minister van Defensie Henk Kamp maakte daarom in 2021 bekend weer een koepel over de radar te plaatsen. Tegelijkertijd is de radar zelf ook aangepast.
Het gaat dan om een aanpassing in de aandrijving. Het idee daarvoor kwam van dorpsbewoner Hans Blanksma. “Ik ben daar in het begin bij geweest. Ik heb ze toen gezegd dat de aandrijving niet zo is als een engineer dat zou bedenken. ”
Die maatregel alleen al moet de geluidsoverlast beperken. “In combinatie met de koepel zal het altijd geluid reduceren, maar of het weer zo wordt als voorheen, dat moeten we afwachten.”
Straling
De komende tijd moet uit diverse testen blijken of de aanpassingen ook echt werken. Daarover hoopt defensie zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen.
De bevindingen in Wier zijn namelijk ook van belang voor andere plaatsen in Nederland, bijvoorbeeld Herwijnen in Gelderland waar defensie ook een radar wil plaatsen. Omwonenden zijn daar vooral ook bang voor straling.
In Wier is eerder al onderzoek gedaan naar straling door de radarinstallatie. Dat werd gedaan op aandringen van de belangengroep Kerngroep Radar Wier. Zij hebben verschillende kritische deskundigen gevraagd naar hun mening en ook zij zeggen dat de installatie voldoet aan de norm.
Maar ook, zo zegt voorzitter Johan Wijnsma, dat niet uitgesloten kan worden dat de straling van de radar schadelijk is. Wijnsma: “Vanuit het dorp zeiden mensen dan ook dat je bij twijfel niet over moet steken.”
Defensie is het dorp al tegemoet gekomen, zegt Wijnsma. “Om de twee jaar wordt de straling gemeten. Als dat te hoog is, dan gaan ze kijken naar wat er aangepast gaat worden.”
Toch willen inwoners van Wier zogenaamde ‘blanking’: dat houdt in dat de radar wordt uitgezet als die in de richting van Wier staat. Defensie wil daar voorlopig niet in meegaan
Waardering voor Wier
Als blijk van waardering voor de overlast waar het dorp zo lang mee te maken had, stelt het ministerie van Defensie 250.000 euro beschikbaar voor Wier. Dat moet worden gebruikt voor verduurzaming van het dorp, een project dat gecoördineerd wordt door de Kerngroep Wier.
Een nog op te richten stichting Duurzaam Wier wil daarmee aan de slag. Zo liggen er al plannen voor de plaatsing van zonnepanelen op daken van boerderijen, maar er wordt ook gekeken naar mogelijkheden voor de productie van waterstof.
Over de bijdrage van Defensie zijn Kamervragen gesteld. Omdat er nog een vergunningsprocedure loopt, zou het compensatiebedrag van 250.000 euro ook kunnen worden gezien als een vorm van beïnvloeding.
Als antwoord schrijft demissionair staatssecretaris Christophe van der Maat van Defensie dat het gaat om een ‘blijk van waardering’. Vooral omdat de radar in het begin van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne dag in, dag uit draaide.
Van der Maat ziet het als ‘een betaling achteraf als het gevolg van overmatige hinder die de omgeving jarenlang heeft getolereerd’.