Het piept en kraakt in de zorg, ook in Noordwest-Friesland. De drie huisartsenpraktijken in Franeker trekken aan de noodrem en nemen sinds 1 juli geen nieuwe patiënten meer aan. De grens is bereikt voor wat zij aan verantwoorde zorg kunnen leveren.
De Franeker huisartsenpraktijken Het Bolwerk, Zwager & Siemensma en Heeres & De Groot zitten naast elkaar op de eerste etage van gezondheidscentrum de Hertog. De drie praktijken hebben de afgelopen jaren geprobeerd om het capaciteitsgebrek voor te zijn door extra personeel in te zetten en zorg op afstand te bieden.
Desondanks is de drukte in de drie praktijken niet meer te beheersen. Het administratiewerk neemt toe en steeds meer zorgtaken worden van het ziekenhuis naar de huisarts verplaatst. Ondertussen vergrijst de bevolking en komen er amper nieuwe huisartsen bij.
‘Wij willen als huisartsen op een verantwoorde manier zorg aan u verlenen, maar onder deze werkdruk is dat niet meer mogelijk en neemt het risico op het maken van fouten toe’, schrijven de Franeker huisartsen. ‘En dat is onacceptabel!’
Vorig jaar juli demonstreerden duizenden huisartsen op het Malieveld in Den Haag om aandacht te vragen voor de problematiek. ‘Helaas is er niets veranderd, heeft de regering niet geluisterd en worden afspraken door de minister niet nagekomen: de drukte neemt alleen maar toe.’
Nieuwe inwoners die zich nu niet meer bij de dokter in Franeker kunnen inschrijven, worden geadviseerd om contact op te nemen met hun zorgverzekeraar. Die is verplicht om naar een oplossing te zoeken. ‘Wij betreuren dat het zover heeft moeten komen en we vertrouwen op uw begrip, dat we nu aan de noodrem moeten trekken’, aldus de huisartsen.
Vacatures lastiger in te vullen
De problemen van de Franeker huisartsen worden alom herkend in de regio. Zo ervaren de praktijken in Dronryp en Menaam dat het steeds lastiger wordt om nieuwe huisartsen aan zich te verbinden.
“Dat kunnen we op dit moment ondervangen door inzet van een physician assistant, die onder toezicht van een huisarts zelfstandig spreekuren kan doen”, zegt praktijkmanager Florina de Boer. “Ook in de functies praktijkondersteuner en assistenten wordt het aanbod merkbaar kleiner. Vacatures worden steeds lastiger in te vullen, maar dat is tot op heden nog wel gelukt.”
Alle noodzakelijke zorg kan in Dronryp en Menaam nog worden geleverd. “Maar op het vlak van huisbezoeken of preventieve acties schieten we soms tekort. Daar waar huisartsen vroeger kwetsbare patiënten of patiënten na een opname spontaan bezochten, is dat in de huidige drukte vaak niet meer in te passen.”
Volgens De Boer komen patiënten die specialistische zorg nodig hebben vaak terecht op wachtlijsten. Dan blijven ze nog lange tijd bij de huisarts aankloppen met complexe en specialistische zorgvragen. “Deze patiënten vergen naar verhouding vaak veel tijd en inzet, waardoor andere zaken niet goed in te passen zijn in de dagelijkse agenda’s. Dat zorgt voor verstopping van de huisartsenzorg, waardoor patiënten niet altijd meer op dezelfde dag terecht kunnen. Dat leidt soms tot onbegrip en boze reacties.”
Super team aan personeel
De huisartsenpraktijk van West-Terschelling heeft ook niet de luxe om veel tijd aan de patiënt te besteden. “Maar ik denk niet dat we onze patiënten echt te kort doen”, zegt huisarts en praktijkeigenaar Jojanne Kuhlmann-Meijerink. “We hebben hier een super team aan personeel staan en samen boksen we het elke dag weer mooi voor elkaar.”
Ook in Minnertsga draait de apotheekhoudende praktijk van dokter Peter Pijman nog op volle kracht. Pijman maakt zich wel zorgen over de toekomst. Over een jaar kan hij met pensioen en een opvolger is nauwelijks te vinden. “Er zijn geen huisartsen meer die praktijkhouder willen zijn door de hoge administratieve werkdruk en de lage honorering.”
Vanwege een tekort aan tandartsen is er in Harlingen een patiëntenstop bij de Groepspraktijk Tandheelkunde aan de Koningin Julianastraat. Ook was er een poos lang een patiëntenstop bij de huisartsenpraktijk aan het Havenplein, maar daar kunnen nieuwe patiënten zich weer sinds mei inschrijven.
Om de zorg in de vakantie op peil te houden, gaan in Leeuwarden drie huisartsenpraktijken in de zomermaanden vanuit één locatie werken.