
Foto: Omroep Zilt
B en W van Harlingen hebben de begroting voor volgend jaar rond. Waar veel andere gemeenten met het oog op het ‘ravijnjaar’ 2026 de broekriem alvast aanhalen, is dat in de havenstad niet het geval.
Harlingen blijft in 2025 investeren in woningen, wegen en het welzijn van zijn inwoners. De gemeente houdt zelfs ruimte over voor nieuwe investeringen.
Dekking
Om de begroting passend te maken, moest Harlingen eerst dekking zoeken voor de 1,3 miljoen euro die zij de komende jaren kwijt is aan zogenoemde ‘onontkoombare ontwikkelingen’ en de onvoorziene meerkosten van diverse beheerplannen. Die laatste blijken na een actualisatie 900.000 euro hoger uit vallen dan waar rekening mee was gehouden.
Het lukte Harlingen onder meer door de begroting ‘technisch’ anders in te richten, waardoor dekking werd gevonden voor ongeveer een derde van dat bedrag. Het overige deel moet komen uit onder meer een lastenverzwaring voor de burger.
Wethouder De Groot over de begroting in 2025:
Ozb met 12 procent omhoog
Het gaat dan onder meer om een verhoging van de onroerendezaakbelasting (ozb) voor woningen met 12 procent en voor niet-woningen met 8 procent. Volgens wethouder van Financiën Erik de Groot (PvdA) is die verhoging naar de burgers toe “goed te billijken”.
Hij wijst er in dit verband op dat de woonlasten in Harlingen al jaren niet verhoogd en ten opzichte van het Friese gemiddelde relatief laag zijn. Ook na de verhoging zal dit nog steeds het geval zijn. In de praktijk zal de burger er volgens de Groot weinig van merken.
“Een ozb-verhoging van 12 procent klinkt steviger dan het in werkelijkheid is. Gemiddeld is een woningbezitter in 2025 2,80 euro per maand meer kwijt aan ozb.” Harlingen heeft becijferd dat de ozb-verhoging jaarlijks 400.000 euro extra in het laatje brengt.
Hogere parkeertarieven
Ook de parkeertarieven voor het langparkeerterrein en de parkeergarage op de Waddenpromenade gaan volgend jaar omhoog. Die maatregel, die vooral eilandgangers zal treffen, gaat Harlingen jaarlijks 539.000 euro extra opleveren.
Binnenstad op de schop
Al met al stellen die extra opbrengsten Harlingen in staat het huidige uitgavenpatroon te handhaven, waarmee het voorzieningenniveau voor de inwoners op hetzelfde peil blijft. Ook is er ruimte om te investeren, onder meer in een herinrichting van de binnenstad (2 miljoen euro) en de Grote Bredeplaats (500.000 euro).
Andere grote uitgaven betreffen onder andere de vervanging van de riolering in de Gerrit Schuilstraat (211.00 euro), de restauratie van de Stationsbrug (117.000 euro), de verkeersveiligheid in Groot Ropens (135.000 euro) en de revitalisering en vergroening van de wijken en kernen (324.000 euro).
Beleefroute
Ook steekt Harlingen 435.000 euro in het project Maritieme Visserij Experience. Dat moet onder meer leiden tot een maritieme, historische beleefroute voor toeristen. Die houden het na een wandeling over de Voorstraat en Noorderhaven nu vaak voor gezien, maar dat moet in de toekomst veranderen.
Tekorten door ‘ravijnjaar’
In tegenstelling tot de begroting van 2025 laten die voor 2026 en 2027 wel een tekort zien, respectievelijk geraamd op 684.000 euro en 364.000 euro. Dit heeft alles te maken met het zogeheten ‘ravijnjaar’ 2026. Gemeenten ontvangen in dat jaar veel minder geld uit het Gemeentefonds vanwege de overgang naar een ander financieringssysteem.
Dit komt bovenop de kortingen die al sinds 2015 worden berekend. Anderzijds maken gemeente veel meer kosten, doordat de Rijksoverheid een groot aantal taken heeft afgeschoven naar lokale overheden, zoals Jeugdzorg en de uitvoering van de Wmo.
Harlingen wil de tekorten in die jaren opvangen door kostenbesparingen en het afstoten van bepaalde taken. Het jaar 2028 laat na deze dip wel weer een positief saldo zien.
Harlingen vergrijst
Hoewel het er financieel dus goed uitziet, is Harlingen wel beducht op een aantal ontwikkelingen die roet in het eten kunnen gooien. Zo blijven de uitgaven voor Jeugdzorg alsmaar stijgen, terwijl de vraag afneemt. Bovendien dreigt Harlingen in rap tempo te vergrijzen, waardoor de behoefte aan op ouderen gerichte huisvesting zal toenemen.
Gemeenteraad nu aan zet
De beeldvormende commissie van de Harlinger gemeenteraad buigt zich donderdag 24 oktober voor het eerst over het begrotingsvoorstel van B en W. De maand erop wordt er een definitief besluit over genomen.