Harlingen kampt met woningkrapte en moet vooral appartementen bijbouwen

Vorig jaar werden in Harlingen 200 woningen bijgebouwd en er zijn nog volop plannen. Maar over de hele breedte blijft er sprake van krapte. Vooral huurappartementen en betaalbare eengezinskoopwoningen zijn schaars in de havenstad.

Dat blijkt uit een rapport dat het Amsterdamse adviesbureau RIGO in opdracht van de gemeente Harlingen heeft gemaakt. Volgens dat rapport overstijgt de vraag naar appartementen in de huursector het aanbod met 30 procent. Behalve senioren zijn ook veel startende jongeren op zoek naar een huurappartement.

De koopmarkt is nog krapper dan de huurmarkt. Iets meer dan de helft van de huishoudens die een koopwoning zoeken, kan binnen twee jaar zijn wens vervullen. De vraag naar eengezinswoningen is in de koopsector 30 procent groter dan het aanbod. Er is vooral een gebrek aan woningen met een prijs tussen 248.000 en 325.000 euro.

Appartementen bijbouwen
Naar aanleiding van het rapport wil de gemeente er binnen de Regionale Woondeal voor zorgen dat er meer appartementen in Harlingen worden bijgebouwd. Dat moet de doorstroming op gang brengen.

Daarnaast verwacht de gemeente dat de stijgende rente de krapte op de koopmarkt zal verminderen en de vraag naar een huurwoning zal stijgen.

Meer 65-plussers
Harlingen groeide tussen 2019 en 2022 met 200 huishoudens. Daarmee was het een van de snelst groeiende gemeenten van Friesland. Het aantal ouderen nam toe doordat er meer 65-plussers in Harlingen zijn komen wonen dan er vertrokken. De meeste nieuwkomers komen uit Noord-Holland en Friesland.

In 2019 werd 70 procent van de woningen gekocht door Harlingers, twee jaar later was dit minder dan 50 procent. Maar omdat Harlingers nog steeds de grootste groep vormen die een andere woning kunnen bemachtigen, vindt de gemeente extra regels, zoals zelfbewoningsplicht of antispeculatiebeding, nu niet nodig.

Instromers gaan vaker voor de duurdere twee-onder-een-kappers en vrijstaande woningen, terwijl Harlingers gaan voor minder dure woningen. Harlingers ondervinden daarbij wel concurrentie op de koopmarkt, omdat het gemiddelde inkomen in Harlingen laag is.

Negen maanden zoeken
Van de woningvoorraad is 56 procent een koopwoning en 44 procent een huurwoning. Bij woningbouwcorporatie De Bouwvereniging staan ruim 3900 mensen ingeschreven. Op 890 actief woningzoekenden komen jaarlijks gemiddeld 223 huurwoningen vrij. Daardoor kan de zoekduur oplopen tot negen maanden.

Op de huurmarkt is de instroom van buiten Harlingen niet groot. Bijna 80 procent van de nieuwe huurders komt uit de eigen gemeente en maar 3 procent van buiten de provincie Friesland.

Er zal nog een vervolgonderzoek komen waarbij specifiek wordt gekeken naar de woonbehoefte in de dorpen Midlum en Wijnaldum.