Gevolgen pestgedrag onderschat, SAR Nederland begint met voorlichting over zinloos geweld op scholen

Een 15-jarige leerling van de AMS in Franeker werd eerder ernstig mishandeld door twee jongeren van RSG Simon Vestdijk. Omdat dit soort incidenten steeds vaker voorkomen gaat SAR Nederland voorlichting geven over zinloos geweld.

In de pauze op school werd het 15-jarige meisje, leerling op de Anna Maria van Schurman, aangevallen. “Een groep van negen leerlingen kwam mijn nichtje tegemoet en een van hen gaf haar een schouderbeuk”, aldus Ciska Rondaan, tante van het slachtoffer. Het meisje geeft rustig aan dat ze dit vervelend vindt.

“Daarop wordt ze door twee jongeren in de bosjes gegooid, ze wordt er weer uitgetrokken en vervolgens keihard op de grond gegooid en meerdere malen tegen haar hoofd geschopt.” Ondertussen werd alles gefilmd door de andere leerlingen. Een automobilist die langsreed, zag het gebeuren en heeft de aanval kunnen stoppen. 

Twee jaar lang (online) gepest
Het meisje werd volgens haar tante al twee jaar lang (online) gepest door meerdere jongeren voordat het escaleerde. “Bij deze groep ging het fout, maar ook de anderen moeten zich ervan bewust zijn dat dit gedrag niet goed is.”

Zo werd het meisje onder druk gezet om een foto van zichzelf te sturen, anders dreigden ze haar of haar broertje iets aan te doen. Of er werd een Snapchat account op haar naam aangemaakt. Daarop werden naaktfoto’s gezet die ze van willekeurige websites hadden gehaald en onder haar naam werd verstuurd.

Dit doet mijn kind niet
Rondaan vindt het zorgwekkend dat ouders geen idee hebben waar hun kinderen op hun mobieltjes mee bezig zijn. Ze vindt het van belang dat dit probleem van (online) pesten groot wordt aangepakt en dat de ouders zich bewust worden van wat hun kind allemaal uitspookt op hun mobiel.

“Mijn doel is om ouders te activeren om elke dag op de telefoon van hun kinderen te kijken waar ze online mee bezig zijn. Want met het zinnetje: zoiets zou mijn kind nooit doen, daar kom je als ouder echt niet mee weg.”

Stopgesprek
De ouders gaan nog aangifte doen bij de politie van de mishandeling van hun dochter. “Als er aangifte wordt gedaan, nemen we dit in behandeling en gaan we onderzoek doen naar het incident”, aldus Matthijs van Houten, woordvoerder van politie Noord-Nederland.

Verder kan hij niet veel meer kwijt over deze zaak in verband met de privacy van alle betrokkenen en omdat het om minderjarigen gaat. “De melding van de mishandeling is bekend bij ons en de beelden hebben wij ook in ons bezit.”

De politie heeft een stopgesprek gehad met de betrokkenen. “Zo’n gesprek  is niet zonder gevolgen. De verdachten krijgen een aantekening in het politiedossier.”

AMS bewust ernst situatie
Volgens Rondaan krijgt het meisje hulp van een therapeut om met de mishandeling om te gaan en is er een gesprek geweest op haar school. “Mijn nichtje, haar ouders en ik hebben een goed gesprek gehad met de directeur van de AMS.”

“Ondanks dat het niet op hun schoolplein is gebeurd, zijn zij zich er wel heel bewust van de ernst van de situatie. Het siert ze dat ze ook actie willen ondernemen om mijn nichtje te ondersteunen, zodat ze na de vakantie weer veilig naar school kan.” Welke acties dit zijn kan Rondaan niet vertellen in verband met de bescherming van haar nichtje.

Meer incidenten pestgedrag gemeld
Dit incident staat niet op zichzelf. De verontwaardiging van mensen online is groot. Een aantal mensen meldt dat hun kind dit ook mee heeft gemaakt op een school. “We krijgen als familie heel veel berichten van mensen die dit ook hebben ervaren”, aldus Rondaan.

Ook de landelijke zoekorganisatie SAR Nederland krijgt veel meldingen binnen over pesten. Het valt hoofdcoördinator Houwina Postma op dat empathie ontbreekt bij een aantal kinderen en jongeren op de basis- en middelbare scholen.

Ze denkt dat dit aantal groeit door het gebruik van TikTok. “Het is vooral trendy om  filmpjes over geweld op TikTok te zetten. Hoe meer kijkers, hoe beroemder je bent.  Ze voelen zich heer en meester over een ander kind. Dit moet stoppen.”

Proef voorlichting en weerbaarheidscursus
De moeder van het slachtoffer heeft contact gezocht met SAR Nederland, omdat de organisatie in september begint met een proefvoorlichting over zinloos geweld op basis- en middelbare scholen in Fryslân.

Daarnaast wil de organisatie een interventieteam opzetten voor het aanbieden van een gratis weerbaarheidscursus met huisartsen, politie en therapeuten. Zo’n cursus kost tussen de 600 en 800 euro. Dit is voor veel mensen onbetaalbaar, maar SAR Nederland wil dit voor iedereen mogelijk maken.

Niet alleen de slachtoffers van pesten zouden volgens Postma geholpen moeten worden, maar ook de pesters zelf. “Anders kom je nooit uit die cirkel. Ik wil bij de voorlichting een schrikeffect creëren, zodat die jongeren inzien wat de gevolgen van pesten kunnen zijn.”

Toename zelfdoding onder jongeren
Kinderen worden niet alleen op school vaak gepest, maar ook na schooltijd. Ze raken geïsoleerd omdat ze niet meer naar een sport of muziekles durven te gaan.

“Wij houden ons met SAR Nederland bezig met het zoeken naar vermisten en het komt steeds vaker voor dat er een jongere vermist wordt die vreselijk is gepest. Wij vinden ze steeds vaker levenloos terug, omdat ze het leven hierdoor niet meer aankonden.”

De organisatie is hier erg van geschrokken en is een jaar geleden begonnen met het ontwikkelen van de voorlichting over zinloos geweld en de weerbaarheidscursus. “Ik wil niet zeggen dat we de wereld ermee kunnen redden, maar als we een of twee kinderen kunnen helpen, is dit al een overwinning voor ons.”