Willem Nammensma durft nog niet te zeggen wat het akkoord van Rusland en Oekraïne over de graanexport in de praktijk betekent. De Sexbierumer aardappelboer woont en werkt in Lviv. “Er ligt hier nog heel veel graan van vorig jaar. Dat moet eerst weg.”
Er ligt zo’n 20 miljoen ton graan in Oekraïne te wachten om geëxporteerd te worden naar de rest van de wereld. Oekraïne en het Westen beschuldigen Rusland ervan dat het de export tegenhoudt met blokkades in de Zwarte Zee. Rusland zegt juist dat Oekraïense zeemijnen de oorzaak zijn dat vrachtschepen niet kunnen uitvaren.
“Het is mooi dat er nu een oplossing is”, zegt de Sexbierumer. “Het duurt alleen nog wel een tijd voordat ze er in Oekraïne van profiteren.”
Berg graan
“We zitten nu in de derde of vierde week van de oogst”, zegt Nammensma. “Het graan gaat naar de silo’s toe, maar die raken aardig vol. Hier ligt nog een hele berg.”
Door een weersomslag is het oogsten vertraagd, dus er staat nog veel tarwe op het land. Dat is vooral lastig voor kleine boeren, want die kunnen hun spullen niet kwijt bij de opslag.”
Nu het weer natter wordt, begint de tarwe te spruiten. “Dan kun je het niet langer laten staan, dan is het niet meer geschikt om brood van te bakken. De kwaliteit op het land wordt snel minder. En er is geen uitzicht dat de export nu veel meer wordt en dat er dus ruimte komt in de silo’s.”
Normaal gesproken wordt maandelijks 5 miljoen ton vervoerd via de havens. “Ruim twee weken na het verdrag zitten we net iets onder de 400.000 ton, dat is dus nog maar een fractie van het totaal. En we zitten nog lang niet op het volume dat nodig is.”
Vooral voor lokale boeren is dat zwaar, want die zijn afhankelijk van grote bedrijven. “Ze krijgen ver onder de marktprijs en kostprijs betaald, dus ze verdienen er niets aan. Er komt wel wat steun van de staat, Europa en Amerika, maar het is de vraag of dat genoeg is.”
Luchtalarm
In zijn woonplaats Lviv, in het westen van Oekraïne, is het de laatste tijd rustig. “De laatste paar dagen ging wel een paar keer het luchtalarm af, maar er zijn geen aanslagen geweest in onze provincie. De gevechten bevinden zich meer in het zuiden en oosten.”
De Oekraïense president Zelensky komt morgen in Lviv. Hij zal praten met de Turkse president Erdogan en Guterres van de Verenigde Naties. “Mensen zijn daar gematigd positief over. Mogelijk is het een stapje richting een staakt-het-vuren, maar dat is nog ver weg.”