Stijgen er van vliegbasis Leeuwarden straks meer gevechtsvliegtuigen op? Krijgt Defensie meer invloed op de omgeving? Daarover valt dit jaar een besluit. Omwonenden lijken zich dat te weinig te realiseren, vindt Geert Verf van dorpsbelang Marsum.
Het ministerie van Defensie wil extra ruimte krijgen voor militaire activiteiten binnen Nederland, zodat het beter voorbereid is op conflictsituaties in de wereld. Eind dit jaar verschijnt een landelijke beleidsvisie voor het zogeheten Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD).
Dan zal ook duidelijk worden of de militaire oefeningen op de Vliehors Range op Vlieland worden uitgebreid. En of er vanaf vliegbasis Leeuwarden structureel meer wordt gevlogen.
Geluidsoverlast
Dat zijn geen goede vooruitzichten voor de omliggende dorpen en Leeuwarder stadswijken, zegt voorzitter Geert Verf van dorpsbelang Marsum.
“Wy steane net te springen om noch mear fleanbewegings. It evenwicht is no al fersteurd rekke troch de F-35’s. Dy meitsje in protte mear lûd.”
Momenteel houdt de luchtmacht zich met zijn gevechtsvliegtuigen nog binnen de jaarlijkse hoeveelheid geluid. Dat wordt nauwkeurig bijgehouden met een permanent geluidsmeetnet dat sinds 2019 in werking is.
Wel wordt meer overlast ervaren sinds de F-16 is vervangen door de F-35, die een zwaarder geluid produceert. “It folume is folle lûder en de trillingen binne folle heftiger”, aldus Verf. Met name het piekgeluid wordt als overlast ervaren.
“Mei de oanskaf fan it tredde squadron F-35’s ha se har net realisearre oft it ynpasber wie yn de lûdsromte. Doe’t de bestelling dien wie, die al bliken dat dat net it gefal wie. Dêrom wie De Peel nedich as tredde fleanbasis.”
Gesprekken doorkruist
Over het beperken van de overlast is Verf, samen met vertegenwoordigers van dorpen in de omgeving, al langere tijd in gesprek met Defensie.
“Tegearre mei Gerard Veldman fan Koarnjum ha wy petearen hân mei de steatssiktaris. Wy ha doe in 10-punteplan oanbean, mei as doel de balâns tusken fleanbasis en omjouwing sa folle mooglik werom te krijen. Hy snapte ús ferhaal en hie der wol earen nei. Ein ferline jier ha wy it wer besprutsen. Dat wurdt no hielendal trochkrúst troch it ferhaal dat Definsje mooglik útwreidzje wol.”
Zijn grootste zorg is dat mogelijk ook de tweede start- en landingsbaan verlengd wordt en vaker gebruikt. Begrip heeft hij wel voor de behoefte van Defensie aan meer oefenterreinen. “Mar wat wol spilet, is dat wy al fierwei de measte fleanbewegings ha. Wy wolle net dat de lûdskontoeren útwreid wurde.”
Andere opties moeten uitbreiding van vliegbasis Volkel zijn, heropening van vliegveld De Peel en meer gebruik van vliegbasis Eindhoven.
Te weinig armslag
Defensie vindt dat zij momenteel te weinig armslag heeft op de vliegbasis. Daarom wil zij ook meer controle krijgen op ruimtelijke ontwikkelingen in een straal van 15 kilometer rondom de locatie. Zo zou de bouw van windturbines beperkt kunnen worden, als die militaire activiteiten in de weg zitten.
“Definsje wol romte ha, mar der is ek romte nedich foar wenningbou, enerzjytransysje en oare saken”, zegt Verf. “It is wichtich dat wy ús stim hearre litte. Net allinne foar Marsum, mar ek foar Ingelum, Bitgummole en Berltsum is dit geweldich belangryk. Dy krije folle mear hinder as de koarte startbaan ferlingd wurde soe. Realisearje sy har dat wol?”
Tot en met 12 februari kunnen burgers, overheden en maatschappelijke organisaties reageren op de plannen. De provincie Fryslân heeft dinsdag haar zienswijze ingediend. Daarin verzoekt zij om bij een uitbreiding van de vliegbasis de huidige geluids- en veiligheidsnormen te handhaven.
Ook vraagt zij Defensie om rekening te blijven houden met het gebruik van de vliegbasis door de ambulancehelikopter voor de Waddeneilanden.
De gemeente Waadhoeke is van plan om ook een zienswijze in te dienen.