Defensieplannen voor Vlieland ‘onduidelijk’, Waadhoeke vreest negatieve gevolgen

Als de vliegbasis Leeuwarden gaat uitbreiden, moet er ‘aandacht, zorg en ruimhartige compensatie voor omwonenden’ komen. Dat schrijft de gemeente Waadhoeke. Zowel Waadhoeke als Vlieland hebben in een zienswijze hun mening over de Defensieplannen gegeven.

Op Vlieland wil Defensie meer ruimte krijgen voor oefeningen op de Vliehors Range, inclusief meer gebruik van echte en oefenmunitie wordt ingezet en uitbreiding van oefenplaatsen voor amfibische voertuigen. Daar heeft de gemeente enkele bedenkingen bij.

Onbemande drones
Vooral het idee om onbemande drones met bewapening op 200 meter hoogte boven Vlieland te laten vliegen, wordt als ‘niet wenselijk’ beschouwd. De gemeente vreest verstoring van de leefomgeving, vogelgebieden en het vliegverkeer van en naar Texel International Airport. Daarom worden alternatieve vliegroutes voorgesteld.

Verder vindt de gemeente dat Vlielanders actiever betrokken moeten worden bij de plannen. Het participatieplan is momenteel niet toegankelijk voor eilandbewoners, en er wordt gepleit voor regiobijeenkomsten op het eiland zelf.

Veel aspecten van de plannen, zoals de locatiekeuze, zijn voor de gemeente nog niet duidelijk. Een milieueffectrapportage (MER) moet uitwijzen of de leefbaarheid op het eiland en de beschermde status van de Waddenzee worden aangetast door de plannen van Defensie. Ook wordt extra aandacht gevraagd voor de stikstofproblematiek.

Negatieve gevolgen
De gemeente Waadhoeke schrijft in haar zienswijze dat als de plannen van Defensie voor de vliegbasis Leeuwarden doorgaan, de negatieve gevolgen voor de omgeving en omwonenden groter zullen worden. Een uitbreiding van de luchtmachtbasis en het vaker gebruiken van de tweede baan leidt tot nog meer geluidshinder en beperkt de mogelijkheden voor nieuwbouw in de dorpen binnen de geluidszone.

Ondanks eerdere geruststellingen door Defensie sinds 1982, is de geluidsoverlast rondom de vliegbasis alleen maar toegenomen, vooral met de komst van de F35’s. Omwonenden ervaren dagelijks geluidshinder en inwoners van Marsum worden ook geplaagd door geur- en stofhinder van de straaljagers.

Vorig jaar is er juist met de omgeving een samenwerking gestart rond een tienpuntenplan dat ervoor moet zorgen dat de omgeving en de vliegbasis meer met elkaar in balans komen. ‘Deze balans is door de komst van de F-35 ernstig verstoord. Een uitbreiding van de geluidszone doet deze inspanningen geheel teniet’, schrijft het college van Waadhoeke.

Als de tweede start- en landingsbaan wordt verlengd, zal ook de geluidszone (de zogeheten ’35 Ke-zone’) groter worden en het ruimtegebruik in een groter gebied beperken. Met name in Ingrlum, Bitgummole, Bitgum en Berltsum zal dan meer overlast ervaren worden.

Zonnepark
Ook gaat dit dwars door de plannen van de dorpen en de Marsumer Enerzjy Koöperaasje voor een 12 hectare groot zonnepark bij de vliegbasis. De dorpen zijn al jaren over het zonnepark in gesprek met het Rijksvastgoedbedrijf en de vliegbasis, die ook zelf de opgewekte stroom wil afnemen.

De gemeente vraagt Defensie om in de MER de milieugevolgen van de plannen zorgvuldig af te wegen, om tijdig met omwonenden en betrokkenen te overleggen en om adequate compensatie te bieden voor de overlast.

Specifiek vraagt Waadhoeke om een ‘snelle (aanvullende) isolatie voor woningen waar dat nodig voor zal zijn, in ieder geval voordat de beoogde baanverlenging en toename van vliegbewegingen daadwerkelijk invulling krijgen.’

Ruimte voor Defensie
Naar verwachting wordt later dit jaar meer duidelijk over de plannen en de voorkeurslocaties in heel Nederland. Dan zal het ministerie van Defensie met een nationale beleidsvisie komen voor het zogeheten Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD).

De aanleiding voor het programma ligt in de onzeker wordende veiligheidssituatie in de wereld. Binnen de NAVO wordt ook meer inzet van de krijgsmacht gevraagd.