De Diamant in Harlingen: welke plannen zijn er allemaal voor een nieuwe bestemming?

Geen sloop, geen tiny houses, maar wat dan wel? De gemeente Harlingen is op zoek naar een passende invulling van het voormalige schooltje De Diamant aan de Vierkantsdijk. Welke ideeën zijn er voor een nieuwe bestemming?

Het pand stamt uit de jaren zestig, toen de wijk Oosterpark in aanbouw was en hier de openbare kleuterschool ‘t Meeuwtje werd geopend. In latere jaren was hier de kleine gereformeerde basisschool De Diamant gevestigd.

Toen De Diamant in 2019 de deuren sloot, wilde de gemeente aanvankelijk het gebouw laten slopen. Even was er sprake om het terrein beschikbaar te stellen voor ‘tiny houses’ – kleine tijdelijke woningen – maar daarvoor werden te weinig geschikte plannen ingediend.

Ondertussen hebben zich wel talrijke maatschappelijke organisaties, bedrijven en particulieren gemeld met belangstelling voor het pand. Daarom heeft het gemeente besloten om het schoolgebouw te behouden.

Renoveren en verduurzamen
Komende woensdag 29 november moet de raad besluiten of zij 290.000 euro wil steken in het renoveren en verduurzamen van het pand. “Bijna drie ton lijkt een groot bedrag, maar er is sprake van zwaar achterstallig onderhoud”, zegt wethouder Erik de Groot.

“Er is jarenlang geen dubbeltje in het pand geïnvesteerd, dus wil je het pand behouden dan moet je nu deze investering doen.” Die investering lijkt ook gunstiger te zijn dan sloop en nieuwbouw.

Het sloopbudget à 40 duizend euro kan dan worden besteed aan een zoektocht naar een nieuwe bestemming van De Diamant. Daarbij wordt eerst gezocht naar een gemeentelijke of maatschappelijke functie.

Als dat niet blijkt te passen, zal het gebouw via een openbare procedure worden verhuurd aan een commerciële partij. Maar zowel pand als perceel blijven hoe dan ook in eigendom van de gemeente.

Plannen indienen kan nog steeds, aldus wethouder De Groot. “Mensen die plannen hebben voor De Diamant, roepen we op om zich bij de gemeente te melden. We gaan alle plannen nog beoordelen en hebben nu geen enkel voorkeursscenario.”

Maar welke plannen zijn er tot nu toe voor een nieuwe bestemming van De Diamant?

Kinderdagverblijf
Dat is om te beginnen Het Kleine Prinsje. Deze kinderopvang en BSO heeft twee locaties in het Oosterpark – aan de Achlumerdijk en de Groen van Prinstererstraat – maar kan er nog wel een derde bij hebben.

“We zitten nu met 280 kinderen zo’n beetje op ons maximum”, zegt eigenares Anja Prins. “We werken met wachtlijsten, waardoor we ook in kaart hebben hoeveel behoefte er is.”

Uitbreiden aan de Achlumerdijk is geen optie, aldus Prins. Al in 2016 gaf ze bij de gemeente aan belangstelling te hebben voor de Diamant. “Dat hebben we toch echt vaak aangegeven, zelfs brieven gestuurd naar de burgemeester en ingesproken in de raad.”

Het liefst tovert ze het oude schoolgebouw om in een kinderdagverblijf voor de kinderen van nul tot en met 13 jaar, waarbij wordt samengewerkt met verschillende disciplines.

“De locatie kun je delen met Jongerenwerk, logopedie of fysiotherapie, zodat je snel kunt schakelen. Nu is het overal verspreid over de stad. Ik geloof in de kracht van samenwerking en hier kun je alles bij elkaar hebben.”

Jongerencentrum
De gemeenteraad neemt het plan voor een jongerencentrum in elk geval serieus in overweging. Jongerenwerk Harlingen zit nu met een jeugdhonk in de kelder van mfc Het Vierkant, maar zoekt een betere en grotere locatie.

Vorig jaar verzocht de raad daarom in een motie om onderzoek te doen naar de mogelijkheden om het jongerencentrum naar de Diamant te verplaatsen. Op die locatie kan dan ook een nieuwe skatebaan worden aangelegd. Het ruime groene perceel kan daarnaast een definitieve plek aan het zomerevenement Spijkerstad geven.

“De Diamant heeft meerdere ruimtes, die geschikt zijn voor verschillende doelgroepen van Jongerenwerk”, aldus wethouder De Groot. “Zij willen meer dan één type jongeren bedienen.”

De muzieklessen en het kunstonderwijs dat vanuit stichting Seewyn wordt gegeven in mfc Vierkant zou mogelijk ook naar de Diamant kunnen verhuizen. Directeur Miranda Popken van Seewyn bevestigt dat er belangstelling bestaat.

Broedplaats voor kunstenaars
Het oude schoolgebouw wordt nu bewoond door het kunstenaarsduo Irem Kaneli en Stijn Smit, die het pand huren via anti-kraakbureau Carex. Sinds zij hier een woon- en werkruimte hebben gecreëerd, pleiten Kaneli & Smit voor behoud van het pand. “Het is een bijzondere en kansrijke locatie, die ook voor het Oosterpark van belang is”, zegt Irem Kaneli.

Het kunstenaarsduo wil De Diamant behouden als broedplaats voor kunstenaarsprojecten. Aanvankelijk wilden ze dat combineren met een woonvorm, maar daar voelt de gemeente weinig voor. Ondertussen zijn ze vanuit het schooltje een start-up begonnen met collega Rogier Vroom, onder de naam Erfgoedbakkers.

“In de cultuurnota van Harlingen staat dat er nog een broedplaats mist. Dit pand heeft een meerwaarde voor professionele makers om samen te werken en projecten te ontwikkelen. Het biedt ruimte voor ateliers, tentoonstellingen, start-ups en artists-in-residence. Ons doel is het kunstklimaat in Harlingen te versterken en zelfstandig kunstondernemerschap aan te jagen.”

Dagbesteding van de BamBoe
Daarnaast heeft zich nog zorgaanbieder de BamBoe uit Franeker aangemeld, zo laat wethouder De Groot weten. “Zij bieden dagbestedingsactiviteiten aan en willen graag in Harlingen een plekje hebben. Dat is een interessante partij, die ook zelf over financiële middelen beschikt.”

In een eerder stadium had het ouderenwerk vanuit Connexa belangstelling voor de locatie als ontmoetings- en bewegingsplek, maar die plannen lijken intussen niet meer aan de orde.

Plan “Diamanthof” valt af
Nu het oude schoolgebouw behouden blijft, vallen ook een paar nieuwbouwplannen af. Woningcorporatie De Bouwvereniging had daarvoor wel wat interesse getoond, evenals vastgoedontwikkelaar Harns Invest.

“Destijds hebben we een plannetje gemaakt met betaalbare rijwoningen”, zegt Reinoud van der Bos van Harns Invest. In dat plan moest het gebouw wijken voor de bouw van 18 starterswoningen.

Bureau Penta Architecten maakte hiervoor twee jaar geleden een schetsontwerp. In de zogeheten “Diamanthof” staan twee licht gebogen huizenrijtjes, met hun tuinen rug-aan-rug geplaatst.

Maar dat plan vindt de gemeente niet geschikt voor deze locatie, zo reageert De Groot. “Het is een van de weinige plekken met veel groen in het Oosterpark. Verder gaan met verstening is dus geen goede optie. Er zijn betere plekken voor woningbouw beschikbaar, zoals het Spaansenterrein.”

FC Harlingen zag op het perceel juist wel ruimte voor een derde voetbalveld, maar ook dat plan lijkt nu af te vallen.

Binnen een jaar duidelijkheid
Er moet binnen een jaar duidelijkheid komen over de nieuwe invulling van De Diamant. Pas als er een raadsbesluit is genomen, wordt het sloopbesluit uit december 2019 definitief ingetrokken.

In de tussentijd kan het kunstenaarsduo Kaneli & Smit in het gebouw blijven wonen en werken. De gemeente zal alle betrokken partijen op de hoogte houden van het stappenplan en het tijdspad.

“We zouden hier in de tussentijd al wel met een broedplaats kunnen beginnen”, oppert Irem Kaneli. “Beslissingen van de gemeente laten toch altijd wel lang op zich wachten.”