Het is hoog tijd voor een film over Eise Eisinga, vindt Steven de Jong. De regisseur is druk bezig om de miljoenen die nodig zijn voor de productie bij elkaar te schrapen.
Het bijzonder verhaal van Eise Eisinga, “dat skreeuwt om in film”, zo zegt regisseur Steven de Jong. “Dat dy wat bysûnders dien hat is niks nijs, allinnich dat is noch net yn de foarm fan in spylfilm fertelt.”
Het idee ontstond op de dag dat het Planetarium Werelderfgoed werd. Toevallig was hij er net die dag. “Toen ik dêr omrûn tocht ik al: it wurdt ek wolris tiid.”
“Ik bin der mar wer ris yndûkt, yn de skiednis. Toen ha’k in opsetsje makke foar in skript”, vertelt De Jong. Die opzet ligt ondertussen bij het Filmfonds. “We binne wer in faze fierder, no moatte we ferfolchstappen sette.”
Onder anderen de financiering. Want voor een beetje een ‘stoere’ film is al snel 2-3 miljoen nodig, zegt De Jong.
Geld schrapen
“Ik wol sawysa in film meitsje oer Eise Eisinga, mar ik wit noch net hoe lang at dy wurdt want dat hat alles wer te meitsjen mei budzjet watst by-mekoar skrabje kinst.”
“Sûnder it folk meitsje we noait wer in film. At minsken tinke ‘ik wol dat dy film der komt en ik wol net dat dy mar acht minuten duorret…’,” lacht De Jong, “Dan moatte se sich gewoan efkes melde.”
Het script moet nog afgemaakt worden. Maar een biografie wordt het ieder geval niet, verklapt de regisseur. “Dat is altyd gefaarlik, dêr is ek altyd in protte striid oer: ‘dat wie net sa yn dy tiid!.’ No ek wer oer dy film fan Napoleon, histoarisy dy’t der oerhinne falle, dat der net in kloat fan klopt.”
Mijn waarheid
“Regisseur Ridley Scott seit dan ek hiel wiis: get a life. Der is wol in ferskil tusken in fiksjemakker, wat ik natuerlik ek bin, en ast in dokumintêre makkest.”
“Foar drama hast altyd oare eleminten nedich om der in goeie spannende film fan te meitsjen”, legt De Jong uit. “It is miskien net dé wierheid, mar it is myn wierheid. Moast my de frijheid jaan.”
De Jong zit vooral op ‘het lijntje van spiritualiteit. “De astronomy is in waansinnich ûnderwerp om dat op ien of oare manier yn de film in belangryk elemint wêze te litten. Dan wolst ek de frijheid hawwe om it op dy manier te fertellen.”
Het Planetarium kwam tot stand door Eelko Alta, een predikant die verkondigde dat de wereld zou vergaan door de stand van de planeten. “Eise hat dat natuerlik fel bestreden. Dy needsaak wie for him sa grut om der sels in planetarium foar te bouwen om dat út te lizzen.”
“Dy twa wennen yn in straal fan in pear kilometer by elkoar, dat wurde natuerlik grutter en grutter. Dêr sit in prachtich elemint yn. Dêrmei sitst ek al frij snel op in religy-spoarke.”
Hij ziet in Alta dan ook een goeie antagonist. Al bleven ze dat niet lang. “Yn it begjin stiene se rjocht tsjinoer elkoar. Letter moasten se tegearre flechtsje omdat se patriot wiene, dêr sieten se hiel erch op ien line.”
Het verhaal van Eisinga leent zich ieder geval perfect voor het open doek. Maar dat verhaal moet De Jong eerst nog verkopen aan allerlei subsidieverstrekkers.
“Dat rûntsje moast toch mar efkes meitsje, ferfelend hear. Dan sitst soms oeren oer te lullen en dan giet it hieltyd net oer de film sels.”
Concessiefilm
Dat soort gesprekken zouden veel meer over de emotie in de film moeten gaan, vindt de regisseur. “We kinne Nederlânske films ek better begjinne mei ‘Compromis Producties presenteert: De Concessiefilm’,” lacht De Jong.
“Dat is altyd in bytsje it gefoel dat ik krij. Elkenien wol der iets ynstopje, mar dat wurket überhaupt net yn de wrâld fan de keunsten. Dy makkers moatte autonoom wêze, dy moatte hun eigensinnige blik op de wrâld der yn ferwurkje.”
Je ziel aan de duivel verkopen, zoals De Jong het noemt, zal voor de film over Eisinga dan ook niet gebeuren. “Dêr bin ik fierstente eigenwiis foar, dus dat doch ik ek net.”
Hij probeert dan ook eigen financiering mee te brengen. Voor €1.000 kan je een obligatie voor de film kopen. Je wordt dan mede-eigenaar, komt ‘moddervet’ in de aftiteling en je kan een kleine rol krijgen in de film.
“Dan litst ek iets nei. Ast meiwurkest oan in film fan ús bist ûnstjerlik.” Net als Eise Eisinga dus, eigenlijk.